İlk Safın Sağında Durmak

By | 4 Kasım 2014

ilk-safin-saginda-durmakHz. Aişe (radıyallâhu anhâ)’dan rivâyet edildiğine göre, Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır: “Allah ve melekleri, safların sağ tarafında bulunan kimselere rahmet eder.” Allah ve Meleklerinin safta duranların hepsine salât etmelerinden maksat, Allah ve Meleklerinin önce safların sağ tarafına ve ondan sonra sol tarafına salât ettiklerini bildirmektir. Yâni Allah, imamın hizasından itibaren saffın sağ kanadında duranlar üzerine rahmetini indirir. Onlardan sonra saffın sol kısmında duranlara rahmet indirir. Keza melekler, önce saffın sağ kısmındakilere, sonra soldakilere istiğfar ederler. Hadis, safın sağ tarafında durmanın daha faziletli olduğuna delâlet eder. Bu üstünlük, safın sol tarafının ihmal edilmemiş olması hâline mahsustur. Aksi takdirde sol tarafın boş bırakılmaması için orada durmak daha sevabtır. İbn Mâce, İkametu’s Salat (1007)’de Abdullah ibn Ömer (radıyallâhu anh)’dan gelen şu hadis buna delâlet etmektedir. “Mescidin sol kısmının muattal cemâatsız kaldığı Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem)’e söylendi. Bunun üzerine Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) : ‘Mescidin solunu orada namaza durmak suretiyle imar eden kimseye iki kat sevap yazılır’ buyurdu.”

Berâ’ (radıyallâhu anh)’dan rivâyet edilmiştir: “Biz, Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)’in arkasında namaz kıldığımız zaman onun sağ tarafında olmak hoşumuza giderdi. “Yüzünü de bize dönerdi. Ben, onun: “Rabbi! Kınî azâbeke yevme teb’asu ibâdeke (Rabbim! Kullarını tekrar dirilteceğin gün beni azabından koru!)” derken işittim’ dedi.” Bu hadis, imamın, namazdan sonra sağ tarafa doğru oturduğuna delil olarak gösterilmiştir. Yönelişten maksat, oturuş olabildiği gibi namazdan sonra mescidden çıkmak isterken kalkıp sağ tarafa doğru gidiş de kastedilmiş olabilir. Her iki ihtimalde de sahâbîler Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem)’in teveccühüne mazhar olmak için sağ tarafta namaza durmayı tercih etmişlerdir. Malikiler, Şafiiler ile Hanbelilere göre; imamın sol tarafta işi yoksa namazdan sonra sağ tarafa doğru oturması ve kalkıp giderken de sağ taraftan çıkması müstahabtır. Hanefiler ise imamın sol tarafa doğru oturmasını müstahap görmüşler, sağa veya cemaata doğru oturmasını da meşru saymışlardır.