• Hz. Aişe -radıyallâhu anhâ-’nm şöyle dediği nakledilmiştir: “Resûl-i Ekrem -sallallâhu aleyhi vesellem- gece namaz kılardı. Ben de bu sırada onun namaz kıldığı yerin karşısında yatağımda enlemesine uyurdum. Hz. Peygamber -sallallâhu aleyhi vesellem- vitir namazını kılmak istediğinde beni de uyandırırdı ve ben de vitri kılardım.”
Açıklama:
1. Hz. Aişe’nin “beni de uyandırırdı ve ben de vitri kılardım” şeklindeki ifadesi vitir namazını gecenin son vaktinde kılmanın müstehap olduğunu göstermektedir. Bu bakımdan gece kalkıp ibadet edenler ile (teheccüd) etmeyenler arasında bir fark yoktur. Fakat bu hüküm, kendiliğinden veya birisinin uyandırması ile kalkacağına kanaat getiren kimselerle ilgilidir.
2. Vitir namazı vaciptir. Çünkü Resûlullah’ın -sallallâhu aleyhi vesellem- bu namazla ilgili tutumu diğer vâciplerle ilgili tutumuyla aynıdır. Nitekim eşinin uyumasına göz yummamış ve onu kaldırarak vitir namazını kılmasını sağlamıştır. Halbuki gece ibadeti için böyle bir tavır içinde olmamıştır. Bununla birlikte bazı âlimler, Hz. Peygamber’in -sallallâhu aleyhi vesellem- bu davranışına bakılarak vitir namazının vacip olduğu söylenemez, demişlerdir. Onların bu görüşü doğrudur, kabul edilebilir. Fakat Resûlullah’ın -sallallâhu aleyhi vesellem- eşini vitir namazına kaldırması, bu namazın çok önemli bir ibadet olduğunu ve gece kılınan diğer nafile ibadetlerden daha üstün olduğunu gösterir.
3. Uyuyan bir kimseyi namaza kaldırmak çok güzel bir davranıştır. Zira bu şekilde namazı kaçırması engellenmiş olur. Ayrıca uyuyan kimseleri kaldırmak sadece farz namazlar için olmadığı gibi vaktin çıkmasından endişe duyulmasında bağlı değildir. Buna göre uyuyan bir kimsenin cemaati ve namazın ilk vaktini kaçıracağından endişe duyulması durumunda uyandırılması mümkün olduğu gibi, nafile ibadetler için uyandırılması da mümkündür. Aslında uyumakta olan bir kimse dinimize göre mükellef değildir, herhangi bir sorumluluk taşımaz. Fakat onun mükellef olmasına engel olan bu uyku hali hemen giderilebilecek niteliktedir. Bu yönüyle gaflete dalan bir kimseye benzer. Gafillerin uyarılması ise farzdır.