Ebu Hureyre -radıyallâhu anh-’dan rivayete göre, Rasûlullah -sallallâhu aleyhi vesellem- şöyle buyurmuştur: “Müslümamn müslüman üzerinde hakkı beştir. Verilen selâmı almak, hasta olanı ziyaret etmek, cenazeye iştirak etmek, davetine katılmak, aksırınca, hamdine dua ile mukabele ederek Yerhamukallah!’ demek.”
Açıklama:
Zahmetli veya sıkıntılı bir yolculuk sırasında yanınızda dostlarınız, sevdikleriniz, yakınlarınız varsa, yolculuğu onlarla paylaşıyor, gerektiğinde fikir alış verişi yapabiliyorsanız, karar vermekte yardımlaşıyor, yol boyunca sohbet ediyorsanız, yolculuğun sıkıntısı azalır, kalbiniz rahatlar ve içinizde güven duygusu hissedersiniz. Bu rahatlık ve güven yanınızda dost ve yakınların bulunuşu sebebiyledir. Acılı ve muhtaç günlerde bu ihtiyaç çok daha fazladır. Böyle anlarda insanların yanında dostlarının, yakınlarının bulunması o insana güven, teselli ve rahatlık verir. Sevenlerinin, derdini dert edinenlerin, onunla aynı duyguları paylaşanların varlığını hisseder. Dostluğun ve yakınlığın sıcaklığını duyar. Yardımlaşmanın, dayanışmanın ve paylaşmanın lüzumuna inanır…
Bunun için dostuna, yakınlarına gitmeli, taziyede bulunmalı, onlara yardım teklif etmeli ve yardımcı olmalısın. Böylece duasını kazanır, hem de yaptığın iyilik ve verdiğin destek hatırlandıkça hayırla yâd edilirsin.
“Eğer cenazeyi dünya hayatının son durağı olan kabrine kadar götürme imkânın varsa bunu yapmalısın. Çünkü bunda senin için büyük bir ecir ve büyük sevap vardır. Son derece tesirli bir ibret sahnesi, sessizce verilen ve gönüllere işleyen bir öğüt vardır. Sana çok şey öğreten bir ders, her yaratılanın mutlaka karşılaşacağı ‘son’u hatırlatan ibret levhaları vardır.”
Cenazenin kabire götürülüşü ve kıyamet anına kadar devam edecek olan istirahatgâhma yerleştirilişi gerçekten ibret levhaları ile doludur. Hayatın faniliği, dünya hayatının geçiciliği, hırsların, hasedlerin manasızlığı derinden hissedilir.
Hayatın akışı içinde karşılaşılan gerçekler, insana bazen yıllar alan bir ilim tahsilinden daha çok ve farklı şeyler öğretir.
Cenazenin ardında başlar eğiktir, Allah’ın takdir ettiği ömür ve ölüm karşısında yeryüzünün en zeki varlığı olan insan ve bütün insanlık acizdir, çaresizdir.