Abdetsiz Dini Kitaplar Ele Alınabilir mi?

By | 4 Şubat 2015

abdetsiz-dini-kitaplar-ele-alinabilir-mi   Bazı fıkıh kitaplarında, dinî kitapların abdestsiz olarak ele alınması mekruh sayılmaktaysa da, İmam-ı Âzam’dan rivayet edilen bir görüşe göre -ki sahih olan budur- mekruh olmadığıdır.Çünkü insan bu kitapları elle tutup okumakla doğrudan Kur’ân’a dokunmuş bulunmamaktadır.Kur’ân-ı Kerim için abdest almak farz iken; fıkıh, hadis ve akaid kitaplarını alıp okumak için, onlara hürmeten abdest almak menduptur.

Hanefî mezhebinin büyük âlimlerinden İmamı Serahsî bir gece Kur’ân okumakla meşguldü. Fakat bir karın ağrısından dolayı sık sık tuvalete çıkmak mecburiyetinde kalmıştı. Elindeki kitabı abdestsiz olarak da okumak istemiyordu. Bunun için bir gecede 17 kere abdest alma durumunda kaldı.Bu husus, meselenin takva cihetidir. Zaten o zâtların yücelmesindeki bir sır da ilme ve kitaba olan bu hürmetlerinden dolayı değil midir?

Halebî-i Sağır gibi bazı fıkıh kitaplarında, dinî kitapların abdestsiz olarak ele alınması mekruh sayılmaktaysa da, İmam-ı Azam’dan rivayet edilen bir görüşe göre -ki sahih olan budur- mekruh olmadığıdır. Çünkü insan bu kitapları elle tutup okumakla doğrudan Kur’ân’a dokunmuş sayılmaz. Çünkü bu kitaplardaki âyetler esas kitabın muhtevasının az bir kısmını oluşturur. Dolayısıyla, mekruh olmaz, denilir.Tefsir kitapları hususunda Hanefî mezhebinin görüşü, onları abdestsiz olarak ele alınmasının mekruhluğu şeklinde ise de, Tahtavî’de şöyle bir hükme yer verilir:

“Tefsirlerdeki Kur’ân âyetlerine el sürülmesi câiz değildir. Fakat diğer kısımlarına el sürülebilir.”
Şâfiîlere göre ise, eğer tefsir kısmı KuTân’dan fazla ise abdestsiz olarak ele alınabilir. Şayet Kur’ân kısmı fazla ise dokunmak câiz olmaz.
Bu açıklamalardan sonra şöyle denilebilir:

Tefsir kitapları içindeki âyetlere el sürmeden alınıp okunabilir.Ayrıca Risâle-i Nurlar da birer Kur’ân tefsiri olduklarından onlar da abdestsiz olarak okunabilir; ancak bu halde iken içindeki âyetlere dokunulmaması gerekir.Fakat efdal olanı, mümkün olduğu kadar abdestli halde iken okumaktır. Kur’ân meallerinde ekseriyetle Kur’ân-ı Kerim’in tamamı bulunduğundan onları okurken abdestli olmaya gayret edilmelidir.