• Ebu Berze -radıyallâhu anh-’tan rivayet edilmiştir:
“Resülullah -sallallâhu aleyhi vesellem- yatsı namazından önce uyumayı ve ondan sonra ise konuşmayı yasakladı.”
Açıklama:
Resülullah -sallallâhu aleyhi vesellem-’in yatsıdan önce uyumayı niçin sevmediğini âlimler şöyle açıklamışlardır:
Çünkü yatsı namazından önce uyuyan kimse uykuya iyice dalarak yatsının vaktini ya da efdal ve muhtar olan vaktini kaçırabilir. Bir de, buna izin verilirse cemâat bu hususta yumuşak davranmaya başlar; sonuç itibariyle de toptan yatsıyı kılmadan sabahlayabilirler.
Yatsı namazından sonra konuşmayı sevmemesi ise uykusuz kalmaya sebep olacağı içindir. Zîra yatsıdan sonra oturup konuşan kimselerin yattıkları zaman uykuya dalarak gece namazı veya zikir için yahut sabah namazı için kalkmamalarından korkulur. Bir de, geceleyin çok oturmak, gündüz vazifeleri hususunda tembellik göstermeye sebep olur.
Yatsıdan sonra konuşulması mekruh olan şeyler, faydası olmayan konuşmalardır. Faydalı ve hayırlı şeyler konuşmakta hiç bir kerahet yoktur. Ders müzâkere etmek, salih kimselerle ilgili hikâyeler söylemek, misafire ikramda bulunmak, çoluk-çocuğuyla muhabbet etmek, dargınları barıştırmak gibi şeyler hep hayra yönelik şeyler olduklarından onlar hakkında konuşmak mekruh değildir.
Yatsıdan önce uykuyu Hz. Ömer, oğlu Abdullah, Abdullah ibn Abbâs -radıyallâhu anh- ve daha birçok sahabe mekruh görmüştür. İmam Mâlik ile Şâfiîler’in görüşü de budur.
Abdullah ibn Mes’ûd -radıyallâhu anh- ile Küfeli alimlere göre, yatsıdan önce uyumakta bir sakınca yoktur. Tahâvî: “Buna, yanında uyandıracak kimse bulunmak şartı ile ruhsat verilir” demiştir. Abdullah ibn Ömer -radıyallâhu anh-’dan da böyle bir rivayet nakledilmiştir.”