• Ebu Hureyre -radıyallâhu anh- der kİ: Hz. Resûlullah -sallallâhu aleyhi vesellem- şöyle buyurdu: “Sizden her kim kardeşinin şerefine, onuruna vs. dokunacak bir şey yapmışsa, dinarın da dirhemin de fayda vermeyeceği gün gelmeden önce onunla helalleşsin. (O gün) salih amelleri varsa borcu miktarı bundan alınır. Sevapları yoksa onun günahları alınıp buna yüklenir.” Bir rivayette: “Bunun üzerine yıkılır”.
Açıklama:
Akrabalarından, dostlarından veya başkalanndan maddi olarak borçlu olduğun kimseler varsa borcunu hemen ver veya onlarla helalleş. Yine birilerinin onurlarını, şereflerini vs. zedeleyecek şeyler yapmışsan, vakit varken onlarla he¬men helalleş.
Hadisin kapsamına her türlü mali borç, karşıdakini yaralama, hatta tokatlama ve başka her türlü haksızlık girer .
• Ebu Hureyre’den -radıyallâhu anh-: Hz. Resûlullah -sallallâhu aleyhi vesellem- “Biliyor musunuz müflis (iflas etmiş kişi) kimdir?” diye sordu. Biz de :“Müflis dirhemi de malı da bulunmayan kimsedir.” dedik. Resûlullah -sallallâhu aleyhi vesellem-: “Ümmetimden müflis (o kimsedir ki) kıyamet günü namaz, oruç ve zekatla gelir. Ancak filana sövmüş, falana iftira atmış, filanın malını yemiş, falanın kanını akıtmış, filana vurmuştur. Sevaplarından filana verilir, falana verilir. Borçlarını ödemeden sevapları tükenirse onun günahları alınıp buna yüklenir. Sonra cehenneme atılır.”
Hasta kardeşim! Ailenin, kardeşlerinin ve dostlarının senin bu halinden etkilendiklerini, derdini duyduklarını, acını hissettiklerini, acıları seninle birlikte çektiklerini hatırla. Onun için onlarla muamelende uyman gereken bazı hususlar var.
Bir: Çevrendekileri yapmalan zor veya imkânsız ya da onları yoracak şeyler yükleme. Sana şefkat duysalar, acısalar ve acılarını paylaşsalar da bu senin onlara yüklenmen için bahane olmasın.
İki: Ailene ve sevenlerime kendinin iyi halde olduğunu, iyileşmeye doğru gittiğini, moralinin yüksek olduğunu yansıt. Böylece onları rahatlat ve endişe ve hüzünlerini yok et.
Üç: Dostlarından, kardeşlerinden ve akrabalarından ziyaretine gelemeyenleri mazur gör, onlara karşı içinde bir şey besleme. Gelmemelerinin şu ve benzeri birçok sebebi olabilir:
Bir: Durumunu bilememeleri, hastalığından habersiz olmaları.
İki: Unutkanlık. Unutkanlık herkesin başına gelen bir şeydir.
Üç: Ayrılmaları imkânsız olan işlerle meşgul halde olmaları.
Daha başka mazeretleri de olabilir ve düşündüğünde onları bulabilirsin.