Erkeğin alacağı kadını görmesini öğütleyen pek çok hadîs vardır.
İlgili hadîslerden bazılarını zikredelim.
Evlenmek amacıyla bakmakta günah yoktur
Allah’ın Resûlü şöyle buyurur:
“Allah bir Müslümanın kalbine bir kadınla evlenmek arzusunu koyduğu zaman, kişinin o kadına bakıp incelemesinde bir günah yoktur.”
Alacağın kadını git, gör
Muğire b. Şu’be (r.a) anlatıyor.
Allah’ın Resûlü’ne geldim de evlenmek istediğim kadından söz ettim. Bana:
– Git, ona iyice bak; incele. Zira görerek almak, aranızda kaynaşmayı sağlama bakımından daha etkilidir, buyurdu.
Ben de Ensar’dan olan o kadının evine gittim ve Hz. Peygamberin görüp incelemeye ilişkin emrini de açıklayarak onu ana-babasmdan istedim. Bu arada onlar Hz. Peygamberin alınacak kızın görülmesi ile ilgili buyruğunu içlerine sindiremez bir tavır takınır gibi oldular.
Biz kadının görülmesini, ilgili hadîslerde kullanılan “Nazara fiililnin anlamından ” hareketle görüp fiziksel özelliklerini inceleme ve çevreden bilgiler edinme olarak anlıyoruz.
Sahâbî Muhammed b. Mesleme, evlenmek istediği kadını gizlice fakat yakından görüp tanımak isteyince -Peygamber sahâbîsi bunu nasıl yapar- denilerek, eleştirilir. O da bizzat Peygamberimizden işittiğini açıklayarak yukarıda sunulan hadîsi rivayet eder.
Bu sırada bulunduğu bölmeden konuşmamızı işiten kızcağız da, bu durumu iyice yadırgamış gibi (bana hitaben şöyle) deyiverdi:
– Eğer Allah’ın Resûlü bana bakmanı emir buyurdu ise bak/incele. Ancak O’nun böyle bir buyruğu yoksa, Allah aşkına böyle bir talepte bulunma.
Kendisi ile ilgili bu hadîsi açıklayan Muğire, sözlerini şöyle sürdürdü:
– Onu görüp beğendim ve onunla evlendim.
Muğire, evlendiği bu kadının uyumlu bir eş olduğunu da dile getirdi.”
Sunulan hadîslerden anlaşılacağı üzere görme ve inceleme izni, ciddî talibe ve de ciddiye alınacak talibe verilmiş bir hakdır. Bu hakkın kötüye kullanılmaması lâzımdır. Yani kişi, kendisi veya velîsi tarafından kabul görmeyeceğine kanâat getirdiği zaman kadının fizik özelliklerini kavrayıcı amaçla bakmamak ve bakıp inceleme talebinde de bulunmamalıdır. Çünkü cinsel haz amacıyla bakma helâl değildir.
Bu ve benzeri görmeye ilşkin hadîsleri yaşadığımız hayatın iletişim imkânları ölçü alınarak değil İslâm’ın ilk muhataplarının sosyal hayat kuralları dikkate alınarak değerlendirilmelidir.