Kız olsun, erkek olsun aklı başında bulunan bir Müslümana namazın farz olması için büluğ dediğimiz ergenlik çağına ermiş olması gerekir. Genellikle erkek çocukları 12-15, kız çocukları ise 9-15 yaşları arasında ergenlik çağına girerler.
Kız çocukları âdet görmeye başladıkları yaştan itibaren mi namazdan sorumludurlar? Eğer kazaya kalmış ise bu borçları ‘ilk âdet görmeye başladıkları yaşa kadar mükellef oldukları’ ne derece doğrudur?
Kız olsun, erkek olsun aklı başında bulunan bir Müslümana namazın farz olması için büluğ dediğimiz ergenlik çağına ermiş olması gerekir. Genellikle erkek çocukları 12-15, kız çocukları ise 9-15 yaşları arasında ergenlik çağına girerler.Erkek çocuğu büluğa erdiğini, ihtilam denilen rüyâda iken cinsel boşalma ile; kız çocuğu ise aybaşı veya âdet denilen halin ortaya çıkmasıyla yani, rahimden kan gelmesiyle ergenlik devresine girmiş olurlar. İnsanın bu devreden sonra namaz, oruç ve hac gibi ibadetleri yerine getirmesi farzdır.Ancak namaz ve oruç gibi ibadetlerin daha önceki yaşlarda çocuğa öğretilip alıştınlması tavsiye edilmiştir. Hayrı şerden, iyiyi kötüden ayırt etme yaşı olarak bilinen bu temyiz devresi hususunda çeşitli rivayetler vardır.
Meselâ bir hadis-i şerifte, kız-erkek ayırımı yapılmadan yedi yaşına gelen çocuğa namazın emredilmesi ifade edilir. “Çocuk sağını solunu tefrik edince namazı emredin” meâlindeki rivayet de çocuğun belli bir anlayış seviyesine gelmesini esas almıştır. Çocuğun süt dişlerini dökmeye başlaması devresi veya yirmiye kadar sayabilmesi şartını namazı öğretme yaşı olarak ifâde edilmesi de birbirini destekleyen hususlardır.Yani, bu devre ve yaşa gelen çocuğa namazla ilgili bilgiler verilir, namazın nasıl kılınacağı, farzları, vacipleri, sünnetleri, namazda okunacak sûre ve dualar öğretilir. Yavaş yavaş namaz kılmaya alıştırılır.
On yaşını geçtikten sonra da artık namaz kılmasını temin edici tedbirler alınır. Çocuğa namazın önemi anlatılır, bir yaratılış ve kulluk vazifesi olduğu açıklanır. İkna ederek, makul bir şekilde namaz kılması sağlanır. Çünkü, artık çocuk bu yaştan sonra her vakit büluğ çağma erebilir. Bu bir hazırlık devresi sayılır. Büluğ alametleri görülünce de farz olan vazifesini yapmaya devam eder.Esas itibariyle namazın farz olması büluğ çağıyla başladığına göre, ancak ondan sonra kazaya kalan namazların kılınması farz olur. Çünkü, farz olan bir namazın edası gibi kazası da farzdır.Kızların ilk âdeti görmeden, erkeklerin de ilk ihtilam olmadan önceki kılamadıkları namazları kaza etmesi farz olmamakla birlikte kaza etmelerinde de bir sakınca yoktur. Kılınmasında sevap vardır.