Rasulullah’dan Rivayette Bulunmak

By | 27 Ekim 2014

rasulullahuden-rivayette-bulunmakAbdullah ibn Amr (radıyallâhu anh)’dan rivâyet edildiğine göre, Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır:

İsrâîliyyat, isrâîliyye kelimesinin çoğuludur. Kelime İsrâîlî bir kaynaktan aktarılan kıssa veya hâdise manasınadır. İsrâîl, rivâyetlere göre Hz. Ya’kûb (aleyhisselam)’m ismi veya lâkabıdır. Ya’kûb (aleyhisselam) da, Kur’ân’da zikredilen meşhur on iki yahûdî boyunun (esbât) atasıdır. Kur’ân-ı Kerîm yahûdîlerden çoğunlukla “Benû İsrâîl” (İsrâîl Oğulları) şeklinde bahseder. İbranîce olan İsrâîl kelimesi, “kul” manâsına gelen isrâ ile, “Allah manâsına gelenden mürekkeptir ve “Allah kulu” anlamındadır.
İsrâîliyyattan maksadın ne olduğu ve kelimenin ıstılahı manâsına gelince: Kelime her ne kadar tefsîre girmiş yahûdî kültürünü ifâde ediyorsa da, bunda bir inhisar düşünülemez. İslâm’a ve özellikle tefsîre girmiş olan yahûdî, hıristiyan ve diğer dinlere ait kültür kalıntılarıyla, dînin gerek lehine ve gerekse aleyhine uydurulup Hz. Peygambere ve O’nun muasırları olan sahabe ve müteakip nesillere izafe edilen her türlü haber, İsrâîliyyat kelimesinin manâsı içine girer. Tek kelime ile, İslâm’a yabancı olan her şey, bu kelimenin bünyesinde mütâla’a edilmelidir.
İslâm’a yabancı olan her şeyi ifâde için bu kelimenin seçilmesi ise İlmî ifadesiyle tağlib’den dolayıdır. Yâni yahûdîlere ait haberlerin, hıristiyanlar ve diğer milletlerin kültürüne tercihinden ötürüdür. Bu ifâdeyi kullanmak bir mânada mecbûriyet ifâde ediyor. Çünkü yahûdilerden yapılan nakiller, diğerlerine nispetle daha çoktur; ayrıca, yahûdî menşeli haberler daha yaygın ve meşhurdur. Yahudilerin müslümanlarla geniş ölçüde karışmaları, ticâret ve kültür alış-verişi yapmalarının da bunda müessir olduğu muhakkaktır. Yahûdî ve hıristiyan kültürünün, daha doğrusu bu iki din erbabına ait hurafe ve safsataların tefsirde müessir oluşunun diğer bir nedeni de, mukaddes kitabımız Kur’ân’ın bu milletlere ve mensup oldukları dînin kitaplarına sık sık atıfta bulunmasıdır.