Kardeşlerim Şimdi Adım Adım Kutsal topraklara yöneliyoruz!
1. Adım
•Gerek yol boyunca gerekse orada ve gelinceye kadar kendine yetecek kadar nakit para almak.
•Yol boyunca ihtiyaç duyacağı eşyaların içinde hazır bulunduğu omuz çantası.
•Gittiği süre boyunca kullanacağı ihtiyaç duyduğu, oradan alınma imkânı olmayan eşyaların içinde hazır bulunduğu valiz.
•Herhangi bir hac yolcusunun hazırlaması gereken standart eşyalar aşağıda maddeler halinde sunulmuştur. Her hacı adayı kendi ihtiyaçlarım da göz önünde bulundurarak bu seçeneklerden istifade edebilir.
1- Giyecekler:
Kısa çorap, rahat ayakkabı, evde terlik, iç çamaşır, havlu, kullanışlı eşarp, yarım atlet ve banyo havlusu, penye bluz, pijama, etek, yelek, yedek dış giysi, patik.
2- Yiyecekler:
Çerez, pasta (kuru], vs., su, limon, kağıtlı şeker.
3- Sağlık Malzemeleri:
Ped (kadınlar için), ağrı kesici, diş firçası, diş macunu, pamuk, vitamin, soğuk algınlığı ve gribe karşı ilaç, kas gevşeltici, gazlı bez, maske, boğaz pastili, yumuşatıcı krem, pişik kremi.
4- Temizlik:
Kâğıt havlu, tuvalet kâğıdı, kokusuz sabun, siyah küçük poşetler, hijyenik sıvı sabun, selpak, az bir kolonya, tırnak makası.
5- Kırtasiye:
Tükenmez kalem, not defteri, küçük bir mealli Kur’an
6- Çantada: (yollarda giderken ihtiyaç duyulan şeyler)
Küçük su şişesi, kalem, sabun, kâğıt havlu, terlik poşeti,
yedek poşet, ıslak mendil, ağrı kesici, pasta bisküvi, çerez, gazlı bez, tuvalet kâğıdı, seccade vb.(bunlar yol esnasında kullanılacak miktarda olmalı)
7- Sürekli ilaç kullananlar, beraberinde götürmek zo¬runda oldukları ilaçlar için rapor almalı ve bu rapor yanla¬rında bulunmalıdır.
8- Diğer Eşyalar: Fotoğraf makinesi, para kesesi, riyal, türk parası, seccade, poşetler, küçük makas, taş için küçük kese, hafif bir pike ve çarşaf, yastık kılıfı, teşbih, iğne, iplik.
2.Adım: Bu aşağıdaki saydığımız bilgiler ihramın şartları¬dır. Mekke’ye önce gidecek olanlar bu şartları yapması gerekir. Lâkin öncelikle Medineye gidilecekse yine aynı şekille temizliğe riayet etmek sünnettir.
• Devamlı istiğfar etmek
•Evden çıkmadan önce beden temizliği;
•Güzelce temizliğinizi yapın
•El ve ayak tırnaklarınızı kesin
•Koltuk altı ve kasık tıraşı olun.
•Kadınlar hayız ve nifas olsalarda gusül almalıdırlar.
•İhrama girmeden önce iz ve leke bırakmayacak güzel bir koku sürün.
•Sakın ihramınıza veya kadınlar elbiselerine koku sürmesinler.
•Eşyalarınızı güzelce kontrol edin.
•İhramlarınızı uçakta bagaja verilecek valizlere koymayın ufak el kol çantanıza koyun.
•Yanınızda yiyebileceğiniz kadar yiyecek temin edin.
•Evden çıkmadan önce iki rekât sefer [yoculuk] namazı kılın.
Nitekim bir hadis-i şerifte “Hacca gidecek kimse, yola çıkarken ve hacdan evine döndüğünde iki rekât namaz kılmalıdır. Bu namazların ilk rekâtlarında “Kâfirûn, ikinci rekâtlarında ise “İhlâs” sûresinin okunması müstehaptır.”
buyrulmuştur.
Hacca gidecek kimse, evinin kapısından çıkarken: Ümmü Seleme (RAnhâ] validemiz ve Enes b. Malik (RA.]’den rivayete göre: “Bismillahirrahmanirrahim. Tevekkeltü alellahi Rabbi’l- arşil- azim la havle vela kuvvete illa billâhil-aliyyil-azîm. Estağfirullahe ve etûbü ileyh. Allâhümme innî eûzü bike en edılle ev udalle ev ezille ev üzelle ev azlime ev uzleme ev echele evyüchele aleyye.”
“Rahman ve Rahim olan Allah Teâlâ’nın adı ile yola çıkıyorum. Ben, büyük Arş’m rabbi olan Allah Teâlâ’ya tevekkül ettim.
Bütün kuvvet ve kudret, sâdece şanı yüce olan Allah Teâlâ’nm lütuf ve ihsânıyladır. Allah Teâlâ’dan mağfiret diler ve O’na tevbe ederim. Allah’ım! Muhakkakki ben, bu yolculukta sapıklığa düşmekten ve düşürmekten, hata yapmaktan ve yaptırmaktan, zulmetmekten ve zulme uğramaktan, cahillik etmekten ve cahilce davranışlarla karşılaşmaktan sana sığmıyorum.” diye dua eder. Çünkü Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz evinden çıkarken böyle duâ ederdi ve her kim evinden çıktığında bu duayı okursa: “Kendisine bir melek tarafından: Sen bu duanın bereketiyle ihtiyaçların karşılandı, şerlere karşı koymakta yeterli hale getirildin ve onlardan korundun,” diye karşılık verilir. Bunun üzerine şeytanlar ondan uzaklaşır.” buyurdu.
Daha sonra da:
“Rabbena âtina fı’d-dünya haseneten ve fil âhireti haseneten ve kınâ azabe’n-nâr. Vahşurnâ fi zümreti’s-sâlihînel- ebrâr. Rabbena tekabbel minnâ inneke ente’s-semiu’l-alim. Ve tüb aleyna inneke ente’t-tevvâbü’r-rahim.”
“Ey Rabbimiz! Bize dünyada iyilik, âhirette de iyilik ver. Bizi Cehennem azabından koru! Bizi salih kimselerle beraber haşreyle! Ey Rabbimiz! Bizden ibadetlerimizi kabul buyur. Şüphesiz hakkıyla işiten, kemaliyle bilen sensin, sen. Tövbemizi kabul eyle! Hiç şüphe yok ki sen, tevbeleri kabul edici ve çok merhamet edensin!” duasını okur.
Sonra da Âyetel-Kürsî’, Kadr, İhlâs, Felak ve Nâs sûrelerini okur, Allah Teâlâ’ya hamd ve Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)efendimize salat ü selamdan sonra şu dua okunabilir:
“Rabbi edhılni müdhale sıdkın ve ahricni muhrace sıdkın vec’al li milledünke sultanen nasîra. Allahümme bike esteînü ve aleyke etevekkelü. Allahümme zellil lî suubete emri ve sehhil aleyye meşekkate seferi verzukni minel hayri eksera mimma etlubü vasrif anni külle şerrin. Rabbişrah li sadri ve yessir li emri. Allahümme inni estahflzuke ve estevdiuke nefsi ve dini ve ehli ve ekaribi ve külle ma en’amte aleyye ve aleyhim bihi min ahıretin ve dünya, Fahfazna ecmeîne min külli sûin ya Kerîm.”
Rabbim! Gireceğim yere doğruluk ve esenlik içinde girmemi sağla. Çıkacağım yerden de beni doğruluk ve esenlik içinde çıkar. Bana yardımcı bir kuvvet ver.
Veya yedi Ayetel Kürsü okuyun. Her okuduğınızda bir yöne üfleyin.(Sağmıza, solunuza, arkanıza önünüze vs.)
Buna binaen bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz “Kim Ayetel Kürsü’yü evinden çıkmadan okursa evine dönene kadar sevmediği, hoşlanmayacağı hiçbir şey isabet etmez.”
buyurmuştur.
Başka bir rivayette; “11 Li İlafi Kureyş okursa ona hiçbir şey isabet etmez.”
• Daha evinizden çıkmadan imtihanların başlayacağı ve sıkıntıların ardı ardına geleceğini hiç aklınızdan çıkarmadan bunu kendimize benimsemeliyiz.
3. Adım: Artık kutsal yolculuk için evdeki hazırlıklarımız bitti. Havaalanına geldiniz, ihram için mescide gidip ihramlarınızı giyiniz. İhrama girmeyi bilmeyenler orada görevli hocalardan yardım istesinler. Biz gene ihrama girişi sizlere anlatalım. Ancak hac yapmaya niyet eden müslümanların önce, hangi çeşit haccı ifa edeceğine karar vermesi gerekir. Çünkü Mikat yerlerinden geçerken İhrama girileceği için, önce kaç çeşit hac olduğunu bilmekte yarar vardır. Kısaca bunlar hakkında sizleri bilgilendirelim.
Hac üç şekilde ifa edilir.
1- İfrad Haccı: ihrama girilerek yapılan hac şeklidir. Kâbe’ye gelindiğinde Kudüm tavafı yapılır. İfrad Haccında ilk gün atılması gereken taşlar (cemre-i akabe) atıldıktan sonra ihramdan çıkılır. İfrad haccmda, şeytan taşlama işi tamam olunca traş olunarak ihramdan çıkılır. Hac bittikten sonra, Umre yapılırsa olur ve bunun sevabı çoktur.
2- Temettü Haccı: Umre ile haccın ayrı ayrı yapıldığı hacdır. Hac yapmadan önce mikat mahallerinden, umre niyeti ile İhrama girilir. Umre tamamlanınca saçlar kesilerek veya kısaltılarak ihramdan çıkılır ve cinsi münasebet dahil ihram yasakları kalkar. Çünkü ihramdan çıkılmıştır. Zilhicce ayının 8. günü Mekke’de, Hac için yeniden ihrama girilir. Hac vazifeleri yerine getirildikten sonra ihramdan çıkılır. Kurban bayramında Harem sahasında, genellikle Mina’da Kurban kesilir.
3- Kıran Haccı: Hac ve Umre için aynı anda Mikatta İhrama girilerek yapılır. Umre için tavaf ve sa’y yapılır. Temettü Haccı’nın aksine, Umre yapıldıktan sonra ihramdan çıkılmaz. Kudüm tavafı yapmak gerekir. Hacı isterse, Kudüm tavafından sonra Hac için Sa’y da yapabilir. 0 zaman Iztıba ve Remel yapılır. Aynı ihramla hac günlerinde hac vazifeleri yapıldıktan sonra ihramdan çıkılır. Şükür kurbanı kesilmesi gerekir.
Şimdi ihramı anlatabiliriz.
İhrama Nasıl Girilir?
“Ya Rabbi ben şu anda ruhum bedenimden ayrılmadan ölüme hazırlık yaparcasına şu anda ihram ve kefen gömleği giyip sana şimdiden teslimim Ya Rabb. 0 zaman insandan nefis arzusu bir nebzede olsa bir parça ölür. Kalben ihramın bir manasıda bu olmalıdır. Ben sana gelmeyi, sana kavuşmayı arzuladım Ya Rabbi. Sende beni kulluğuna şimdiden kabul buyur Ya Rabbi.” diye niyazda bulunur.
Şimdi ayakkabılar ve dikişli elbiseler çıkarılır. îzar ve rida adı verilen iki parçadan ibaret bir örtü ile vücut örtülür. 150 x 120 ebadında iki beyaz havlu parçasıdır. Göbekten diz kapakları altına kadar sarılarak giyilen parçaya “izar” ve belden yukarı omuzlar üzerine almana da “rida” denilir. Bu örtülerin beyaz ve yeni olması güzeldir. Yeni olmasa bile temiz olması şarttır.
Kadınlar el ve yüzleri saçları görülmemek kaydıyla açık olarak günlük kıyafetleriyle ihram vaziyeti alırlar. Beyaz renkli kumaştan elbise giymeleri şart olmayıp koyu renk giyinmeleri Ahzab suresi 59. ayeti kerimesine göre tesettüre daha uygundur. Çünkü beyaz kıyafetler sıcaktan terleyenlerin vücutlarına yapışarak avret olan azalar daha çok belli olmaktadır. İnsanın vücudunu en güzel örten kıyafet ise çarşaf-ı şeriftir. Bol olduğu için kadının vücudunu en güzel şekilde örtüp sıcaktan muhafaza eder.
Sonra iki rekât namaz kılınır. Vakit kerahet vakti ise namaz kılınmaz. Kılınan bu namaz, sünnettir. Birinci rekatında Fâtiha’dansonra Kâfirûn sûresini, ikinci rekâtta da İhlâs sûresini okumak faziletlidir. Namazın sonunda Allah’tan hac için yardım ve kolaylık istenir.
“Allahümme innî ürîdü’l-hacce fe-yessirhü lî ve tekabbelhü minnî.”
Yani, “Allah’ım, hac etmek istiyorum, onu bana kolaylaştır ve benden kabul buyur” diye dua edilir.
Bu umresiz sadece hac yapmak niyetiyle ihrama girildiği takdirdedir. Temettü haccı yapmak isteyenler hacca değil önce umreye niyet ederler.(Hacca niyet kısmına bakınız.]
Kıran haccı yapmak istiyenler ise, umre ile haccı birlikte niyet ederler. Bu niyet ve duayı müteâkip telbiyeye başlanır.
Sonratelbiye getirilir. (Üç defa söylenir]
Telbiyeyi ihrama girerken bir defa söylemek farz, zaman zaman yüksek sesle tekrarlamak ise sünnettir.
Sehl İbnu Sa’d (Radıyallahu Anh) anlatıyor: “Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem] buyurdular ki: “Telbiyede bulunan hiçbir Müslüman yoktur ki, onun sağında ve solunda bulunan taş, ağaç, sert toprak onunla birlikte telbiyede bulunmasın. Bu iştirak (sağ ve solunu göstererek] şu ve şu istikamette arzın son hududuna kadar devam eder.” buyurarak telbiyenin faziletini beyan etmiştir.
Kadınlar gerek telbiye gerekse diğer dua, zikir ve teşbihlerde seslerini fazla yükseltmezler,
“Lebbeyk Allahümme Lebbeyk Lebbeyke Lâ Şerîke Leke Lebbeyk. İnnel Hamde Venni’mete Leke Vel Mülke Lâ Şerike Lek.”
“Allah’ım, emir şenindir. Senin şerikin yoktur. Emrine boyun eğdim. Muhakkak ki hamd sanadır, nimet senin, mülk de şenindir. Senin şerikin yoktur”.
Şu andan itibaren ihram yasakları başlamıştır.
İhramlıyken kişiye yapması yasak olan bir takım kurallar vardır. Bu kurallara uyulmadığı vakit birtakım cezalar gerekir. Şimdi sırasıyla bunları inceleyelim.
İHRAM’A KARSI İSLENEN SUÇLAR VE CEZALARI:
1- Cinsi münasebette bulunmak;
• Arafatta vakfeden önce olursa, haccı bozulur, bununla beraber haccma devam edip bir sonraki sene kazası gerekir. Ancak haccı bozulmamış gibi haccına devam etmesi vaciptir.
Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurmuştur: “İhrama girerek haccı kendisine farz kılan kimse için kadına yaklaşmak, günah işlemek ve kavga etmek yoktur.”
• Arafat’ta vakfeden sonra, traş ve tavaftan önce olursa, haccı bozulmaz, ancak büyük baş hayvan [sığır veya deve) kurban etmesi gerekir.
• Eğer ikinci defa bu duruma düşerse ceza olarak koyun kurban edecektir. Vakfeden ve traştan sonra (ziyaret tavafını yapmadan önce veya ziyaret tavafını yapıp traş olmadan önce) bu durum olursa yine koyun kesecektir.
• Umre ihramı esnasında böyle bir şey yaparsa, umresi bozulur ve kazası gerekir.
• Diğer bütün mezheplere göre, vakfeden sonra da münasebette bulunsa, haccı bozulur ve deve kesmesi gerekir.
Gelecek yıl geciktirmeksizin ittifakla kaza eder.
• Şehvetli bir şekilde öpmek ve dokunmakla, bir şey gelsin veya gelmesin koyun kesmesi gerekir.
• Kıran haccı yapan kimse umre tavafını yapmadan cinsel ilişkide bulunsa hem umresi hem haccı bozulur. Ancak yinede ikisini tamamlayıp ihramdan çıkar. Bir umre ve bir hac olmak üzere iki kurban keser. Kıran haccına mahsus olan şükür kurbanını kesmez. Daha sonra hem haccı hem umreyi kaza eder.
• Kıran haccı umre tavafını yaptıktan sonra cinsel ilişkide bulunsa umresi bozulmaz. Haccı bozulur. Fakat yine iki kurban keser. Biri umre ihramında cinayet işlediği için biriside haccı bozduğu için.
• Tıraş olmadan önce ziyaret tavafım yapsa ve cinsel yakınlıkta bulunursa ceza olarak iki kurban keser.Hac ve umre için traş olduktan sonra ziyaret tavafını yapmadan cinsel yakınlıkta bulunsa bir koyun keser.
Hz. Ömer, Hz. Ali ve Ebu Hureyre’ye “Hacda ihramiıyken hanımı ile cima eden kişinin durumu nasıldır?” diye sorulunca onlar da cevaben: “Haccını tamamlarlar. Gelecek sene hem hacc ederek kaza ederler, hem de inananların üzerine hedy vardır.” buyurdular.
2- Erkekler için dikişli elbise giymek ve başı örtmek;
Eğer tam gün giymiş ve başını örtmüş ise kurban keser ve harem fakirlerine dağıtır. Bir günden az ise sadaka verir. Bir saatten az giyene ise bir avuç yiyecek vermesi gerekir.
3- Traş etmek veya traş olmak;
• İhramlı bir kişi başının veya sakalının tamamını veya dörtte birini traş ettiğinde kurban kesmesi daha azını traş ettiğinde ise sadaka vermesi vacip olur.
• Koltuk altlarının ikisini veya birini, kasığının, ensesinin tamamını traş etse sadaka vacip olur.
Başını sakalını ve koltuk altlarım aynı mecliste traş etse hepsi için tek kurban keser. Her azayı ayrı ayrı mecliste traş etse hepsi için ayrı ayrı kurban keser.
• Aynı mecliste hem traş olsa hem dikişli elbise giyse ceza çiftleşir. Çünkü cinayetlerin cinsi değişiktir. Ayrı ayrı azalarından ayrı mekânlarda traş etse, tıraş edilen azaların toplamı o azaların herhangi birinin dörtte biri kadar olursa kurban, daha az olursa sadaka vacip olur.
• Saçı, sakalı hastalık sebebi ile dökülen ihramlıya ceza gerekmez. İhramlı erkek saçının tamamını veya dörtte birini kısaltsa kurban, daha azını kısaltsa sadaka vacip olur. Zira traşla kısaltma aynı hükümdedir. Saçından bir tutam traş etse veya yolsa sadaka gerekir.
• İhramlı kadın saçının dörtte birinden parmak uçları kadar kısaltsa kurban kesmesi vacip olur.
• İhramlı kimsenin saçından veya sakalından en az üç tel düştüğünde ulemadan bazısına göre her bir tel için sadaka, bazısına göre bir avuç yiyecek, bazısına göre ise bir hurma gerekir.
• İhramlı olan bir kimse hac fiillerini tamamlamamış, tıraş olma vakti gelmemiş olan, başka bir ihramlının saçını veya sakalını tıraş etse tıraş edene sadaka, tıraş olunana ise kurban gerekir. Tıraş olanın uykuda veya uyanık, izin vermiş veya vermemiş olması fark etmez.
• Fakat bayramın birinci günü şeytanı taşlamış, kurban kesmiş dolayısıyla ihramdan çıkma vakti gelmiş olan bir ih- ramlıyı traş eden ihramlıya da tıraş olunana da hiçbir ceza yoktur. (Umre içinde böyledir.)
• İhramlı bir kimse ihramlı olmayanın saçını traş etse sadaka verir.
4- Erkekler için topukları kapatacak ayakkabı ve mest giymek.
5- Kadınlar için yüzlerinin tenlerine değecek şekilde örtülmesi.
6- Tırnak kesmek – Koku sürünmek;
• Bir defada ellerin ve ayakların bütün tırnaklarım veya ellerin ya da tek elin veya ayağın tırnaklarını kesmiş ise, bu durumda bir koyun kesecektir.
• İhramlı olan bir kimse, ihramsız kimsenin tırnaklarını keserse, İmâm-ı A’zam’a göre sadaka vermesi gerekir. Diğer imamlara göre bir şey gerekmez.
• Eğer ellerini bir yerde ayak tırnaklarım başka bir yerde keserse, iki kurban kesmesi gerekir.
• Ellerinden ve ayaklarından kestiği beş parmağı aşmaz ise, Ebû Hanîfe ve Ebû Yusuf a göre her tırnak için bir sadaka verir.
• Kırılmış tırnağı kesmekte bir ceza yoktur.
• İhramlı iken baş, ağız, el ve ayak gibi bir uzvu veya uzvun çoğunu ya da vücudun tamamını kokularsa, bir koyun kesmesi gerekir.
• İhramlı kimse elbisesine koku sürmüşse ve o elbiseyi tam gün giymiş ise, koyun gerekir.
• İhramlı kişi, başına, eline veya sakalına kına yakarsa, koyun kesmesi gerekir.
• İhramlının tam bir uzuvdan azını kokulandırması halinde, sadaka vermesi gerekir.
• Mazeretli olduğu için kokulansa, tıraş olsa veya elbise giyse, yapabiliyorsa koyun kurban eder, bunu yapamaz ise, altı fakire yarım sa’ düşecek şekilde üç sa’ sadaka verir. Bunu da yapamaz ise, üç gün oruç tutar.
7- Başkaları ile tartışmak, kavga etmek, onların gönlünü kırmak.
Bir hadis-i şerifte “Sertlikten ve çirkin şeyden sakının. Yumuşaklık insanı süsler, çirkinliği giderir.”
buyuruldu.
8- Cünüp halde ya da abdestsiz tavaf etmek;
• Kudüm tavafını (varış tavafı, ilk tavaf) cünüp halde yaparsa koyun kurban etmesi gerekir.
• Kudüm tavafını abdestsiz olarak yaparsa, sadaka vermesi gerekir.
• Ziyaret tavafını cünüp halde yaparsa, (bedene) deve kurban etmesi gerekir.
• Ziyaret tavafını abdestsiz olarak yaparsa, koyun kurban etmesi lazımdır.
• Abdestsiz halde veda tavafını yaparsa, yalnızca sadaka verir, ancak cünüp halde eda ederse, koyun kurban eder.
• Eğer Mekke’de kaldığı süre içerisinde tekrar temiz bir şekilde iade ederse, ceza kurbanı üzerinden düşer.
• Cünüp halde yaptığı tavafı yeniden yapmak vaciptir. Abdestsiz olarak yapılanın iadesi ise menduptur.
• Tavaf ederken avret mahallinin dörtte biri açılsa, Mekke’de bulunduğu süre içerisinde bunu iade eder. İade etmeden Mekke’den ayrılırsa, koyun kurban etmesi gerekir.
9- Tavafı yarıda bırakmak veya terk etmek;
• Ziyaret tavafından üç veya daha az şavt (dört ya da beş ya da altı şavt yapıp diğerlerini) terk eden kimseye, koyun kurban etmesi gerekir.
9 Ziyaret tavafından dört veya daha çok şavt (bir ya da iki ya da üç şavt yapıp diğerlerini) terk eden kimse, bunları yerine getirmedikçe ihramdan çıkamaz ve ebediyen ihramlı kalır.
• Vedâ tavafını veya bundan dört şavtı (bir ya da iki ya da üç şavt yapıp diğerlerim) terk eden kimseye bir koyun kurban etmesi gerekir.
0 Ziyaret tavafının şavtlarmm çoğu temiz azı cünüp, hayız veya nifas olarak yapılıp temiz olarak iade edilmezse, her şavt için bir sadaka gerekir.
•Ziyaret tavafının şavtlarmm çoğu temiz azı abdestsiz yapılı iade edilmezse sadaka gerekir.
• Vedâ tavafından üç şavt (dört ya da beş ya da altı şavt yapıp diğerlerini) terk eden kimse, yalnızca sadaka verir.
İhramlı kişi, ziyaret tavafını Kurban Bayramı günlerinden sonraya bırakırsa, İmâm-ı A’zam’a göre koyun kesmesi gerekir. İmâm-ı Muhammed ve İmâm-ı Ebû Yusuf a göre bir şey gerekmez.
10- Safâ ile Merve arşındaki sa’yı terk etmek;
• Safâ ile Merve arasındaki sa’yı terk eden kimsenin haccı tamam olup, koyun kurban etmesi gerekir.
• Sa’y şavtlarından birini terk ederse, sadaka vermesi gerekir.
11- Arafat’tan erken ayrılmak;
Arafat’tan imamdan ve gün batınımdan önce ayrılan kimse koyun kurban eder. Gün batınımdan önce ayrılıp da gün batmadan yine Arafat’a dönerse, kurban cezası kalkar.
12- Müzdelife’de vakfeyi terk etmek;
Müzdelife’de vakfeyi terk etmek, koyun kurban etmeyi gerektirir.
13- Cemreleri (şeytan taşlamayı) terk etmek;
• Cemrelerin hepsini birden terk ederse ve böylece son gün olan dördüncü gün de geçmiş bulunsa bir koyun kurban etmesi gerekir.
• Tek günün cemrelerini terk ederse, yine bir koyun kurban etmesi gerekir.
• Üç cemreden birini terk etmek de sadaka vermeyi gerektirir.
• Akabe cemresini terk eden kimseye koyun kurban etmesi gerekir.
•Bayramın üç gününün herhangi birinde cemrelerin çoğunu taşlayıp azını taşlamamak. Dördüncü günü güneş batmadan önce iade edilmezse her taşa karşılık bir sadaka gerekir.
14- Mekke Harem sınırları içindeki ağaç veya bitkileri koparmak;
Harem sınırları içindeki ağaç veya bitkileri koparırsa, kıymetini öder. Kıymeti ile yiyecek satın alınıp, her fakire birer fitre miktarı sadaka olarak verilir. Eğer nebatının değeri kurban kıymetine ulaşırsa kurban kesip fakirlere dağıtması caizdir. Cezası ödenmiş olsa bile haremin kesilmiş otundan menfaatlenmek mekruhtur. Kıran hacılarına da diğerleri gibi tek ceza vardır. Mâlikilere göre bu konuda her hangi bir ceza yoktur.
Sadaka Hanefîlere göre 1900 gr. buğday ya da onun değerinde paradır.
15- Av avlamak veya öldürmek.
Avlanmakla ilgili Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler ihramda iken avı öldürmeyin
16- Bit öldürmek.
Orada fazla miktarda bulunan çekirgelere de dikkat etmek gerekir. Hac ve umre ihramının cezalan arasında hiçbir fark yoktur. Bütün cezalar her ikisinde de aynı şekilde uygulanır.
Kıran Haccı’nda Ceza: Kıran haccmın diğer haclardan farklı olan bir yönü de cezaların iki katı oluşudur. Örneğin, eğer İhram cezaları işlenmiş ve bu ceza da Kurban kesmeyi gerektiriyorsa, Kıran Haccı yapanların, 2 kurban kesmeleri gerekir.
İhram “Haram kılmak” demektir. Normalde insana mubah olan bazı şeyler ihramlı olan kişiye yasak olur. Bazılarını yapmak ise yasak olmaz.
İhramlıya Yasak Olmayan Şeyler;
1- Duş alması ve duş sırasında kokusuz sabun kullanmasında sakınca yoktur. Yüzük, kol saati, kemer ve boyun çantası takabilir.
2- İhramını yıkaması veya giymiş olduğu ihramı kirlenme yırtılma ve benzeri durumlarda başka bir ihram ile değiştirmesinde bir beis yoktur.
3- Pişikler ve ayak yarıkları için de kokusuz krem kullanılabilir. Başını kapatmadan battaniye ve pike ile örtünebilir. Şemsiye kullanılması da caizdir.
4- Diş fırçalaması, diş çektirmesi, kırılan tırnağı ve zarar veren bir kılı koparması,
5- Kan aldırması, iğne yaptırması, yara üzerine sargı sardırması,
6- Yüzü ve başı örtmeden üzerine battaniye, pike ve benzeri şeyler alması,
7- Palto ve benzeri giysileri giymeksizin omuza alması yasak değildir.
Evet, havaalanında ihrama girdik. (Aman dikkat sakın uçakta size verilen kokulu mendilleri kullanmayın. Yoksa ihram yasağı yapmış olursunuz.] Şimdi hacı adaylarının yapacağı vazifeleri sırasıyla anlatmaya devam ediyoruz.
İhramlının Vazifeleri
Namaz kıldıkça, Yolda, yokuşta-inişte, yolculara rastladıkça ve seher vakitlerinde çokça telbiye etmek. Mekke-i Mükerreme’nin evleri görülünce dualar okumak, oraya varınca boy abdesti almak müstehaptır. Bu mümkün olmazsa yalnız abdest alır. Tavaf dışında her yerde telbiyeye devam eder.
Telbiye
Ebu Hureyre [Radıyallahu Anlı)’d an rivayete göre Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:”Bir kimse yüksek sesle telbiye getirirse mutlaka ona müjde verilir “Ey Allah’ın Rasulü cennet ile mi müjdelenir, diye sorulunca,”Evet” diye buyurdu.
Artık uçak ile yolculuğumuzun sonuna geldik. Havaalanında işlemlerimiz bitti. Ama unutmayalımki şeytan ihramlı kişiyle çok uğraşır. Hacc yolculuğu karşısında rahatsızlık ve sıkıntılarla kaşılaşmamak mümkün değildir. Bunlara karşı sabretmek, yol arkadaşlarını, hatta bineğini incitmemek mukaddes yolun yolcusuna borçtur. Bunu yerine getirebilmek için de nasıl bir yolculuğa çıktığını, kimi ziyarete gittiğini, gittiği yerde nasıl bir muâmele görmeyi beklediğini düşünmek yetecektir. Bu düşüncelere bir de ahiret yolculuğu düşüncesini eklemek, bir gün geri dönme ümidi de olmaksızın bu yolculuğa çıkacağını, şimdi geçici olarak geride bıraktıklarım, o zaman devamlı olarak bırakacağını hatırından uzak tutmamak, yolcunun sabır ve metânetini hasret ve iştiyâka çevirecektir.
Artık mekke’ye girdik. Mekke’ye girdiğimizde telbiye getirip şu duayı yapınız:
Mekke’ye Giriş Duası :
“Allah’ım! Davetine uyarak senin emniyetinde olan Mekke şehrine gelmiş bulunuyorum. Burada huzur içinde ikamet ve ibadet etmemi, maddî ve manevî güzel nimetlerle rızıklanmamı nasip eyle. Allah’ım! Burası, senin kendine Harem olarak tayin ettiğin, emin kıldığın ve yalnızca mümin kullarını davet ettiğin beldedir. Ben de senin kulunum, uzak beldelerden pek çok günah ve kötü amellerle senin huzuruna geldim. Sana olan imanımdan dolayı azabından korkarak, zorda kalıp yine sana sığınan kişinin istediği gibi, beni affmla karşılamanı, rahmetinle bağışlamanı ve affedilmiş kulun olarak haremine kabul edip Na’im cennetlerine almanı istiyorum. Allah’ım! Burası senin de Resulünün de haremidir. Benim etimi, kanımı, kemiklerimi ve bütün vücudumu Cehennem ateşinden azat eyle. Allah’ım! Beni hesap gününün dehşetinden ve azabından emin kılarak koru. Rabbim bütün bunları yalnızca senden istiyorum ve kesin olarak inanıyorum ki sen Rahmân ve Rahim olan bir tek Allah’sın. Senden, Efendimiz Hz. Muhammed’in (Sallallahu Aleyhi ve Sellem ve ehlibeytinin dünya ve ahirette makam ve mertebelerini yüceltmeni niyaz ediyorum.”
Artık otele gelindi. Bize ayrılan odaya gidip önce eşyalarımızı yerleştimeliyiz. İşimizi yaparken zamandan kısıtlı olduğumuzu unutmamak gerekir. Eşyalarımız yerleştikten sonra gusül abdesti alalım, şayet zamanımız az ise normal abdestte alabiliriz. Önemli bir konu var ki; gusül abdesti alırken asla vücudumuzu ovalamayalım. Çünkü bu hareket mekruhtur. Abdestten sonra hemen lobiye inin.
• Resepsiyondan otelinizin kartını almayı unutmayın. Olur ki oteli kaybedersiniz. Bu kart sayesinde sorarak otelinizi bulursunuz.
9 Otel odasında birkaç kişi kalıyor iseniz anahtarı resepsiyona bırakın. Çünkü diğer arkadaşlarınız sizden önce otele
gelebilir.
•Yanınıza mutlaka terliklerinizi koymak için bir poşet ve diğer ihtiyaçlarınız için omuz çantası taşıyın.
•Kadınlar tek başına taksiye binmesin. Bu konu hakkında birçok hoş olmayan olaylar vuku bulmuştur.
•Yanınızda çocuklarınız varsa onları asla yanlız bırakmayın.
•Her gün sadaka vermeyi ihmal etmeyin. Zira bir hadis-i şerifte; “Sadaka verenin rızkı artar ve duası kabul olur.” buyrulur.
Bir rivayette Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem); “Sadaka 70 çeşit belayı önler. Bunların en hafifi cüzzam ve barastır.”
“Sadaka şeytanın belini kırar.”
“Sırf Allah rızası için sadaka verene, kıyamette Allah’u Teâlâ, “Ey kulum, sen benim rızamı gözettin, ben de seni hakir etmem ve vücudunu Cehenneme haram kılarım. Haydi, Cennete istediğin kapıdan gir”buyurur.”
Evet, şimdi Kâbe’ye doğru gidiyorsunuz. Unutmayalım ki “Kabeye bakmak imanın özüdür.” Şimdi Allah tarafından sevildiğimizi bilelim. Buna mukabil dünya sevgisini kalbimizden atalım. Büyük bir aşk ve feyiz ile kabenin hakikatini düşünelim. Gözlerinizi ayakucuna doğru dikin. Kâbe’yi net görebilecek duruma geldiğinizde başınızı kaldırın ve öncelikle aklınızdaki duayı yapın. Genelde kabe’yi ilk gören kişinin ilk duası kabul olur. Bu sebeple “Ya Rabbi burada ve bundan sonra yapacağım bütün dua ve ibadetlerimi kabul eyle” diye duada bulunmak en güzelidir.
Kâbe’yi görünce Tekbir ve Tehlil getirilir. Daha sonra şu duayı yapın.
Kabe’yi Görünce Okunacak Dua :
“Mutlak olarak inanıyorum ki, Allah birdir, Ondan başka ibadet edilecek hiçbir ilâh yoktur, mülk O’nundur, eşi ve benzeri yoktur, hamd ve sena Ona mahsustur ve O her şeye kadirdir. Ey Kabe’nin Rabbi olan Allah’ım! Her türlü küfür ve inkârdan, fakirlikten, kabir azabından, maddî ve manevî hastalıklardan ve sıkıntılardan sana sığınırım. Allah’ım! Salât ve selâm, Efendimiz Muhammed’infSallallahu Aleyhi ve Sellem)Onun ehlibeyti ve ashabının üzerine olsun.
Allah’ım! Senin beytin olan şu Kâbe’nin şeref, hürmet, azamet ve yüceliğini artır. Hac ve Umre yaparak beytine hürmet ve tazimde bulunan kullarının senin katındaki şeref, mertebe, yakınlık ve güzel amellerini ziyade kıl. Allah’ım! Sen Selâm’sm, selâmet ve huzur ancak şendedir. Bizi de selâmete erdir ve selâmet diyarı olan cennetine girmeyi nasip eyle.
Kâbe görülünce yapılan yukarıdaki duadan sonra Hacer-ül Esved’in hizasına gelinir. Hacer-ül Esved, elleri, omuz hizalarını az geçecek şekilde yukarı kaldırılıp avuç içleri açılarak selamlanır. Artık şimdi sana düşenkendini serbest bırakıp dünyevî düşüncelerden soyutlanman, maddeden mânaya doğru esen rahmet rüzgarına açılmış ellerinle, amin diyen dillerinle, alkış tutan meleklerin safına geçmendir. Artık kendini tavafın akışına bırak. O akıp giden insan selinde kaybol. Artık sen yoksun sadece bir nur var, bir ışık var. Herkesin ışığa doğru gittiği yöne doğru, Kıble’nin merkezine git. Burada, önce Tavaf için şöyle niyet et:
Tavafa Niyet :
“Allah’ım! Senin rızan için Umre tavafı yapmaya niyet ettim. Tavafımı kolaylaştır ve kabul eyle.”
(Eğer Umre tavafı ise ki Temmettu Haccı yapmak isteyenlerin ilk önce yapacakları niyet Umre niyetidir. 0 zaman Hac yerine Umre diye niyet edilecektir. İfrat yada kıran haccı yapmak isteyenlerinKudüm tavafı yapmaları gerekir.
Kudüm Tavafı:
Mikat sınırları dışından gelen ve İfrad veyaKıran haccı yapanların yaptıkları bir tavaftır. Bu tavaf Tahiyyetü’l Mescid manasında, Kâbe’ye ilk ziyaret yapıldığı için eda edilir. Kudüm tavafından sonra, farz tavafın sa’yi’nin de yapılması tavsiye edilir. Tavafdan sonra sa’y yapılacak ise ıztıba ve remel de yapılır.) Bu niyetten sonra Hacer-ül Esved istilam edilir. Yani, selamlanır. Hacer-ül Esved’in selamlan- ması el sürülerek olur. Kalabalık dolayısıyla Hacer-ül Esved’in uzaktan selamlanması el sürülerek selamlama hükmündedir. Genellikle de uzaktan selamlanır. “Bismillâhi Allahüekber Velillâhilhamd.” diyerek Hacer-i Esved istilâm edilir ve tavafa başlanır. (Kâbe, sol tarafta kalacak şekilde tavafa başlanır.)
Siyah örtü ile örtülü Allah evinin çevresinde pervane gibi dönerek, tavaf eden hacıların, kimileri ağlıyor ve kimileri de yalvarıyor. Söyleyecek söz, akıtılacak gözyaşı bulamayanlar ise başlarını göğüslerine doğru büküp yürüyorlar…
Not: Tavaf yaparken en dikkat edilmesi gereken husus tavaf yaparken dünyevi kelam konuşmamaktır.
İbni Abbâs (Radıyallahu Anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (Aleyhissalâtu Vesselâm) buyurdular ki: “Beytullah etrafındaki tavaf, namaz gibidir. Ancak bunda konuşabilirsiniz. Öyle ise, kim sırasında konuşursa sadece hayır konuşsun.”
Bu hadisin açıklamasına göre; Tavaf birçok yönlerden namaz gibidir. Hadesten ve necasetten taharet, setrü’l-avret, Beytullah’a bağlanmak vs. bunda da mevcuttur. Ancak namazda konuşma yoktur. Tavafta buna müsaade edilmiştir.Fakat bunun imkan nisbetinde az olması ve hayırlı olması gerekmektedir. Zikrullah ve tavaf yapmakta olan diğer Müslümanları teşviş etmeyecek, faydalı anlamlı kelam olmasıdır.
Tavaflarda herkes istediği duayı yapabilir; bunun için özel bir dua bulunmuyor. Bununla birlikte ulemanın tespit ettiği dualar vardır.
Bir gün Hasbi hoca’nın arkadaşları Hasbi hocayı Kabenin tam karşısında şiddetle ağlarken görüyorlar. “Hocam neden ağlıyorsunuz” diye soran arkadaşlarına cevaben “Ben şu an aklımın ermediği karşıma geldi onun için ağlıyorum” der. “O nedir hocam” sorusuna yanıt olarak tavaf eden bir kişiyi göstererek “Şu garibana bakın kabeyi ne dua ederek biliyor musunuz?” diyor. Arkadaşlarından biri “O dua nedir hocam” diye sorunca cevaben “Üstür ma raeyte” diyerek dönüp tavaf ediyor. Benim üzerime bildiğin günahları ört yarabbi, Kıyamet gününde yüzüme vurma ya Rabbi diyerek tavafını tamamlıyor.” buyurdu.
Rabbim bunu bize işaret olarak gönderdi. Bizde buna göre dua edelim.
Ancak, Peygamberimiz her şavtta, Rükn-ü Yemenî denilen ve Kâbe’nin güneyine düşen Yemen köşeşinden itibaren Hacer-ül Esved’e kadar, Rabbena Atina duasını okumuştur.
Not: Kâbe’nin etrafında Hacer-ül Esvad’den başlayıp tekrar Hacer-ül Esved’e kadar 1 defa dönmeye “şavt” denir. Kâbe’nin etrafında yedi defa dönmek bir tavaf yapar.
Tavaf Duaları :
1- Şavtta Okunacak Dua
“Allah’ım! Seni bütün noksan sıfatlardan tenzih ve teşbih ederim. Ey Rabbim! Hamd sana mahsustur, senden başka ilâh yoktur ve sen en büyüksün. Ey yüce ve Azim olan Allah’ım! Emirlerine uymam ve yasaklarından sakınmam için gerekli güç ve kuvvet ancak şendedir. Razı olacağın şekilde olmamı bana nasip eyle. Salât ve selâm, senin Resulün Hz. Muhammed’in (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)üzerine olsun, Allah’ım! Sana iman ediyor ve kitabını tasdik ediyorum. Sana verdiğim söz ve ahde bağlı kalıyorum. Sevgili Peygamberin Hz. Muhammed’in (Sallallahu Aleyhi ve Sellem] sünnetine uyarak bu ibadeti yapıyorum. Allah’ım! Günahlarımı affeyle, bana sağlık, sıhhat ve daimî afiyet ver. Allah’ım! Bana dinimde, dünyamda ve ahiretimde güzellikler ihsan eyle. Allah’ım! Cennetini kazanmayı ve Cehennem’den kurtulmayı nasip eyle.”
Rükn-Ü Yemani İle Hacer-İ Esved Arasında Bütün Şavtlarda Okunacak Dua
“Ey Rabbimiz! Bize dünya ve ahiret güzelliklerini ver. Bizi Cehennem azabından koru, sevgili ve salih kullarınla birlikle cennetine al. Ey Âlemlerin Rabbi! Aziz ve bağışlayıcı olan Allah’ım! Günahlarımızı affeyle.”duası
okunur. Hacer-ül Esved tekrar selamlanır ve 2. şavta başlanır.
2. Şavtta Okunacak Dua
“Ey Allah’ım! İbadetlerimizde kıble olarak yöneldiğimiz şu Kâbe, senin beytindir. Bulunduğumuz bu belde, senin haremindir. Burada kalplerimize verdiğin emniyet ve huzur, şendendir. Bütün insanlar senin kulundur ve ben de senin kulunum. Burası ise Cehennem ateşinden sana sığınma makamıdır. Bu makamda yalvarıyoruz: Etlerimizi ve tenlerimizi ateşten koru. Bize Cehennem ateşini haram kıl Allah’ım. Ya Rabbi! Bize imanı sevdir ve kalplerimizi iman nuruyla süsle. Seni inkâr etmeyi, sana asi olmayı ve günah işlemeyi bize kötü göster. Bizi iman ve ibadetle olgunlaşan kullarından eyle. Allah’ım! Kullarını tekrar dirilteceğin Kıyamet Gününün azabından beni koru ve hesaba çekilmeden Cennet’e girmeyi nasip eyle.” duası okunur. Hacer-ül Esved tekrar selamlanır ve 3. şavta başlanır.
3. Şavtta Okunacak Dua
“Allah’ım! Senin varlığın hususunda şüpheye düşmekten, şirkten, bölücülükten, ikiyüzlülükten, kötü ahlâktan, servetime sıhhatime, aileme, akrabama, dostlarıma ve İslâm ümmetine gelebilecek afetler, musibetler ve kötü hâllerden sana sığınıyorum. Allah’ım! Senin rızanı ve cennetini istiyorum, nasip eyle. Gazabından ve Cehennem ateşinden sana sığınıyorum, muhafaza eyle. Allah’ım! Kabir ahvali ve azabından sana sığmıyorum. Hayatta ve ölüm anında karşılaşacağım her türlü imtihan ve kötülüklerden sana sığınıyorum. Beni başarılı kıl ve muhafaza eyle.”duası okunur. Hacer-ül Esved tekrar selamlanır ve 4. şavta başlanır.
Not: İlk bu üç şavtta erkekler adımlarını biraz hızlı atmalı heybetli ve çalımlı yürümelidirler. Kadınlar ise vakarlı bir şekilde yürürler.
4. Şavtta Okunacak Dua
“Allah’ım! Senin rızan için yapmakta olduğum Um¬remi kabul eyle. Bu husustaki gayretlerimi sen tâkdir eyle ve mükâfatlandır. Günahlarımı affeyle, amellerimi kabul olmuş salih amellerden eyle. Maddî ve manevî ticaretimi kazançlı eyle. Ey kalplerin ve gönüllerin gizlediği her şeyi bilen Allah’ım! Beni cehalet karanlıklarından çıkart, imanın ve ilmin aydınlığına kavuştur.”
“Allah’ım! Senden rahmetini ve mağfiretini kazandıracak gayreti ve davranışları, her türlü günahlardan uzak kalmayı, yalnızca iyiliklere sahip olmayı, Cennet’i kazanmayı ve Cehennem’den korunmayı talep ediyorum. Allah’ım! Bana ihsan ettiğin nimetleri hakkımda hayırlı ve bereketli kıl, verdiğin rızıklara kanaatkâr eyle. Hakkımda hayırlı olup da benim bilemediğim her türlü güzellikleri nasip eyle.”duası okunur. Hacer-ül Esved tekrar selamlanır ve 5. şavta başlanır.
5. Şavtta Okunacak Dua
“Allah’ım! Senin yüce zatın dışında hiçbir şeyin baki kalmadığı, senin arşının gölgesinden başka hiçbir sığınağın olmadığı Mahşer Gününde, beni arşının gölgesinde koru ve himaye eyle. Efendimiz Hz. Muhammed’in (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Kevser havuzundan kana kana içmeyi, bir daha susuzluk hissetmeyecek miktarda nasip eyle.
Allah’ım! Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) senden istediği bütün güzellikleri ben de istiyorum, nasip eyle. Bütün şerlerden ve kötülüklerden sana sığınıyorum, muhafaza eyle. Allah’ım! Senden Cennet’i, Cennet nimetlerini, ona kavuşmama vesile olacak güzellikte sözler, işler ve davranışlar talep ediyorum, ihsan eyle. Cehennem’den ve Cehennem’e gitmeme sebep olacak her türlü günah, söz ve davranışlardan sana sığmıyorum, beni uzaklaştır.”duası okunur. Hacer-ül Esved tekrar selamlanır ve 6. şavta başlanır.
6. Şavtta Okunacak Dua
“Allah’ım! Sana kulluk vazifemdeki kusurlarım sebebiyle benim üzerimde yüce zatına ait birçok hak vardır, onları bağışla. Aynı şekilde üzerimdeki, kullarına ait olan hakları da sen tekeffül eyle. Ey bağışlaması bol Rabbim! Beni helâl şeylerle meşgul eyleyerek, haramlardan koru. Sana itaat eyleyerek, günah işlemekten uzak kıl. İhtiyaç duyduğumda helâl şeyleri lütfederek, başkalarına muhtaç olmaktan koru. Allah’ım! Senin evin olan şu Kâbe çok yüce bir makamdır. Sen yüce zatınla Kerim’sin. Allah’ım! Sen Halim’sin, Kerim’sin, Azim’sin ve affetmeyi çok seversin, beni de affeyle.” duası okunur. Hacer-ül Esved tekrar selamlanır ve 7. şavta başlanır.
7. Şavtta Okunacak Dua
“Allah’ım! Senden, kâmil iman, güçlü inanç, bol rızık, sana itaat ederek teslim olmuş kalp, sana ibadet eden beden, seni zikreden dil, temiz ve helâl kazanç, hatalarıma pişmanlık, ölüm öncesi makbul tövbe, ölüm anında rahatlık, öldükten sonra rahmet ve mağfiret, hesap* meydanında ise affını diliyorum. Cennetini kazanmayı, Cehennem’den uzak kalmayı nasip eyle. Ey Aziz ve çok affedici Rabbim! Rahmetinle dualarımı kabul eyle. Allah’ım! Benim ilmimi artır ve kendilerinden razı olduğun salih kullarından eyle.
Tavaftan sonra müsait bir yerde iki rekât tavaf namazı kılınır. Bu namaz vacip olup, birinci rekâtta Fatiha Suresinden sonra Kâfirun Suresi, ikinci rekâtta ise İhlâs Suresi oku¬mak daha faziletli görülmüştür. Eğer vakit kerahat vakti ise sonra kılınır. Birde eğer ikindi vakti ise ikindi namazından sonra nafile namaz kılmak caiz olmadığı için daha sonraki vakitte tavaf namazı kılınır. Tavaf namazı mümkün ise, Makamı İbrahim’i ön tarafa alarak kılınır. Çünkümümkin olduğu takdirde tavaf namazını Makam’ı İbrahim’de kılmak müstehaptır. Buna binaen Rabbimiz ayeti kerimesinde şöyle buyuruyor; “Siz de İbrahim’in makamından bir namazgâh edinin”buyuruldu.
Eshab-ı Kiram başta olmak üzere Selef-i Salihin efendilerimiz namaz, zikir, dua ve sair ibâdetler için Makam-ı İbrâhim’de bulunmayı itiyat edinmişlerdir.
Eğer kalabalık dolayısıyla bu mümkün değil ise Mescid’in içinde Kâbe’ye yakın bir yerde kılınır. Tavaf namazından sonra herkes kalbinden istediği her muradı duayı yapabilir. Aşağıda yazdığımız duayıda yapabilir.
Tavaf Namazından Sonra Okunacak Dua
“Ey Kâbe’nin Rabbi olan Allah’ım! Bizi, anne ve babalarımızı, eşlerimizi, çocuklarımızı, kardeşlerimizi, akrabamızı, dostlarımızı, milletimizi ve bütün Müslümanları Cehennem ateşinden azat eyle. Allah’ım! Sen çok iyilik, ikram, nimet, lütuf, fazilet ve ihsan sahibisin. Kulların için hazırladığın dünya ve ahiret nimetlerinden bize de ihsan eyle. Allah’ım! Sonumuzu güzel eyle, bütün işlerimizin de sonunu hayır eyle. Dünya sıkıntılarından ve ahiret azabından bizleri koru. Allah’ım! Sana muhtaç bir kulun olarak kapma geldim ve eşiğine baş koydum. Senin yüce zatının önünde zelil ve bitkin hâlde, affını ve rahmetini istiyor, azabından korktuğumu sana arzediyorum. Ey ihsanı sonsuz olan Allah’ım! Bize dünya ve ahirette hayırlar ve güzellikler ihsan eyle, kapından boş çevirme, Allah’ım! Bu dualarımı senin yüce makamına ulaştırmanı, üzerimden günah yüklerini almanı, işlerimi düzene koymanı, kalbimden kötülük lekelerini silmeni, kalbimi nurlandırmanı, hatalarımı bağışlamanı ve Cennet’teki yüce makam ve mevkileri istiyorum, lütfunla ihsan eyle.”
“Allah’ım! Gizli ve açıktan yaptığım her şeyi sen biliyorsun. Günahkâr hâlimi sana arz ediyorum. Benim neye muhtaç olduğumu sen daha iyi bilmektesin, huzurundan beni eli boş çevirme. Şu andaki duygularımı sen benden daha iyi bilirsin. Allah’ım! Günahlarımı bağışla.
“Allah’ım! Senden imanı bütün hücreleriyle hazmetmiş bir kalp istiyorum. Başıma gelen her şeyin, senin yüce zatına malûm ve kaderimde var olduğu inanç, şuur ve teslimiyeti ile yaşamayı bana nasip eyle. Allah’ım! Dünya ve ahiret hayatımdaki her şeyim, senin tasarrufundadır. Bana Müslüman olarak ölmeyi nasip edip, sevdiğin kullarından eyle. Allah’ım! Ahirete göçen yakınlarımızı, akrabamızı, şehitlerimizi ve dostlarımızı da affeyle. Kabirlerini nurlandır ve makamlarını Cennet eyle.”
“Allah’ım! Şu yüce makamda affedilmemiş günahımı bırakma; her türlü gam, keder ve sıkıntılardan kurtar. İhtiyaçlarımıza kolayca sahip olmayı nasip eyle. İşleri¬mizi kolay, günlümüzü ferah, kalplerimizi nurlu ve her işimizin sonunu hayırlı eyle. Dertlerimize deva, has¬talarımıza şifa eyle. Allah’ım! Bize Müslüman olarak ya¬şamayı, Müslüman olarak ölmeyi ve Müslüman olarak dirilmeyi nasip eyle. Bizi kötü insanlardan uzak kd ve salih kullarına ilhak eyle. Âmin.”
Tavaf namazından sonra müsait bir yerde Zemzem içmeye gidilir. Zemzem kuyusundan içmek şart değildir. Zemzemi Kâbe’ye dönük olarak içmek daha uygundur.
Nitekim Zemzem-i Şerifin fazileti hakkında Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi Vesellem)buyuruyorlar ki: Yeryüzü üzerindeki suların en hayırlısı zemzem suyudur. Onda taamların özü, maddi ve mânevi hastalıklara şifâ vardır. Zemzem suyu ne için içildi ise onun içindir. Eğer şifa dileyerek içecek olursan, Allah sana şifa verir. Şayet karnının doyması için içersen, Allah seni doyurur. Eğer susuzluğunu kesmesi için içersen, Allah hararetini keser. O, Cebrail Aleyhisselam’m kazdığı su kuyusu ve Hz. Allah’ın İsmail Aleyhisselam’a ikrâmıdır. Bizimle münafıklar arasındaki alametlerden birisi de onların zemzemden kana kana içemeyişleridir.” 0 halde bizler zem- zem’i kaburgalarımız doluncaya kadar içmeliyiz.
Zemzem içildikten sonra da Kâbe’ye dönülerek şu dua yapılır:
Zemzem İçince Okunacak Dua
“Allah’ım! Senden faydalı ilim, bol rızık ve her türlü dert ve hastalık için şifa niyaz ediyorum, rahmetinle ihsan eyle.”
Zemzem içtikten sonra Safa tepesine çıkılır. Kâbe’ye doğru yönelerek Sa’y niyeti yapılır ve tavafta olduğu gibi “Bismillâhi Allahüekber.” diyerek Kâbe istilâm edilir.
Not: (Niyet gene aynen hangi hacca niyet edilmiş ise ona göre yapılır. Mesela; Umre yapanlar umre sayı için. Temettü Hacc gibi, İfrat haccı hacc sayma, Kıran haccı hem umre hem hacc sayma niyet eder.)
Ka’be, aynen Hacer-ül Esved’in selamlanması gibi, eller omuz hizalarını az geçecek şekilde açılarak selamlanır.
Sa’y’a, Allah ve Resûlünün başladığı gibi başlıyorum diye başlamak, Resûlüllah’m: Safa ve Merve Allah’ın alametlerindendir. Allah’ın başladığı ile Sa’ya başlayınız! Buyruğuna uymak içindir. Bu ayet meali “İnnessafa vel Mervete…” diye başlayan kısımdır. Bu da Bakara suresinin 158. ayetidir.
“Allah’ım! Senin rızan için Safa ile Merve arasında Umre SA’Y NİYETİ
Say’ı yapmak istiyorum, kolaylaştır ve kabul eyle.”
NOT: Safa’dan Merve’ye geldiğinizde 1 şavt, Merve’den Safa’ya geldiğinizde 1 şavt, bu şekilde yedi şavt yapılır. Say’a Safa’dan başlanıp Merve tepesinden bitirilir.
Sa’y Duaları
1. Şavtın Duası :
“Allahüekber, Allahüekber, Allahüekber. Allah’ım! Bütün hamd ve senalar sana olsun. Sabah akşam sana hamd eder ve seni her türlü noksan sıfatlardan tenzih ederim. Gecenin bir kısmında sana secde eder ve uzun gecelerde seni zikrederim. Allah’ım! Senden başka ilâh yoktur ve sen zatınla teksin. Vaat ettiğini yerine getiren, kuluna yardım eden, Hak düşmanlarını yok eden, sen- sin. Allah’ım! Sen ezelîsin ve ebedîsin. Yaşamayı da ölümü de veren, sensin. Fakat sen hep varsın ve hiç yok olmazsın. Bütün hayırlı şeyler ve güzellikler şendedir ve dönüş sanadır. Allah’ım! Sen her şeye kadirsin.
“Ey Rabbimiz! Kendilerinden razı olup ikramda bulunduğun nebiler, sıddıklar, şehitler ve salih kulların ile birlikte, bizi de salimen, sevinçli ve mutlu olarak Cehennem ateşinden koru. Senin sevdiğin ve razı olduğun kulların ile birlikte olmak, en büyük mutluluktur.”
“Ey Rabbimiz! Bu, senin bize büyük bir lütfundur ve bizim yegâne sahibimiz, sensin. Allah’ım! Mutlak olarak inanıyorum ki senden başka ilâh yoktur. Kâfirler hoşlanmasa da bütün ihlâsımız ve inancımızla yalnızca sana kulluk ve ibadet ederiz.”
Sa’y’ın Bütün Şavtlarında Yeşil Direkler Arasında Okunacak Dua
“Ya Rabbi! Bize merhamet et, affet ve ikram eyle. Allah’ım! Bizim bilemediklerimizi de sen bilirsin, sana malûm olan bütün günahlarımızı affeyle. Allah’ım! Sen en Aziz ve en Kerim’sin.”
Sa’y’ın Bütün Şavtlarında Safa Ve Merve’ye Gelirken Okunacak Ayet
“Şüphesiz ki Safa ile Merve, Allah’ın kullarına ibadet yeri olarak bildirdiği mekânlardandır. Hac veya Umre maksadıyla Kâbe’ye gelenlerin, bu iki mekân arasında ibadet etmelerinde bolca sevap vardır. Çünkü Allah, (Ceiie Ceiaiuhu) yalnızca kendisi için ve takva ile yapılan amellerin karşılığını veren ve her şeyi bilendir.
2. Şavtın Duası
“Allahüekber, Allahüekber, Allahüekber. Allah’ım! Sen en büyüksün, sana hamd ediyorum. Sen bir teksin ve senden başka ilâh yoktur. Senin için eş ve evlât söz konusu değildir. Kâinatın hâkimiyeti ve yönetimi yalnızca sana aittir. Sen hiçbir hususta âciz değilsin ve yardımcıya da ihtiyacın yoktur. Çünkü sen, yüceler yücesi ve en büyüksün.”
“Allah’ım! Sen Kur’an’mda Bana dua edin ki duanızı kabul edeyim, buyurdun. Rabbimiz! emrine uyarak sana dua ediyoruz, bizi bağışlayacağına inanıyoruz; şüphesiz ki sen, vaadinde duransın.”
“Rabbimiz! Doğrusu biz, Rabbinize iman edin, diye İslâm’a çağıran bir davetçiyi işitip hemen iman ettik.”
“Rabbimiz! Bizim günahlarımızı affeyle, kötülüklerimizi yok edip bizi sevgili kullarından eyle.”
“Rabbimiz! Peygamberlerine vaat ettiğin hayırlı şeyleri bize de ihsan eyle. Kıyamet Gününde bizi zelil etme; şüphe yok ki sen vaadinden dönmezsin.”
“Rabbimiz! Sana yöneldik, sana teslim olduk ve dönüşümüz sanadır.”
“Rabbimiz! Bizi ve bizden önce inanmış olanları bağışla. Kalplerimizde mü’minlere karşı kin bırakma. Rabbimiz! Şüphesiz sen çok şefkatli ve merhametlisin.”
3. Şavtın Duası
“Allahüekber, Allahüekber, Allahükber. Allah’ım! Sen büyüksün, sana hamd ediyorum.”
“Rabbimiz! Günahlarımızı bağışlayarak bizi nurlandır, inanıyorum ki sen her şeye kadirsin.”
“Allah’ım! Senden hayırlar ve güzellikler istiyorum, günahlarım için tövbe ediyorum. Ey merhametlilerin en merhametlisi olan Allah’ım! Bana da merhamet eyle.”
“Rabbim! İlmimi ziyade eyle, kalbimi hidayet üzere kıl ve yanlış yaptırma. Bana yüce zatından rahmet lüt- feyle, şüphesiz ki sen çok çok hibe edensin. Allah’ım! Senden başka hiçbir ilâh yoktur, kulaklarımı ve gözlerimi sağlıklı eyle.”
“Allah’ım! Kabir azabından sana sığınıyorum, günah işleyerek zalimlerden olmaktan sana sığınıyorum, senden başka ilâh tanımıyorum. Ancak sana iman ediyorum.
“Allah’ım! Kâfir olmaktan ve fakirlikten sana sığınıyorum. Allah’ım! Öfkenden sakınıyor, rızana sığınıyorum cezalandırmandan sakınıyor; affına sığmıyorum; sana karşı hata yapmaktan yine sana sığınıyorum. Allah’ım! Ben seni hakkıyla vasfedemem, ancak senin kendini vasfettiğin gibi sana inanıyorum. Allah’ım! Senin rızana nail olana kadar sana hamd ve sena ediyorum.”
4. Şavtın Duası
“Allahüekber, Allahüekber, Allahüekber. Allah’ım! Sen en büyüksün, sana hamd ediyorum.”
“Allah’ım! Senin ilminde olan bütün hayırları istiyor ve bütün şerlerden de sana sığmıyorum. Sence malûm olan bütün günahlarım için mağfiretini diliyorum. Çünkü gaybı her yönüyle yalnızca sen bilirsin.”
“Allah’ım! Sen her şeye mutlak hâkim ve hükümransın, senden başka hiçbir ilâh yoktur. Emin ve sadık olan Hz. Muhammed (s.a.v.) senin Resulündür.
“Allah’ım! Hidayetinle beni İslâm’a kavuşturduğun gibi, ölürken Müslüman olarak ruhumu teslim edinceye kadar beni İslâm’da daim eyle.”
“Allah’ım! Kalbime, anlayışıma ve görüşüme nurunla istikamet ver. Allah’ım! Sinemi hakka açık eyle, işlerimde kolaylık lütfeyle. İçime düşen şeytanî vesveselerin şerrinden, işlerimin bozulmasından ve kabir azabından sana sığınıyorum. Ey merhameti bol olan Allah’ım! Gecelerin ve gündüzlerin gizlediği, rüzgârların sürüklediği her türlü şerlerden, musibetlerden ve afetlerden sana sığınıyorum. Ey her türlü noksan sıfatlardan uzak olan Allah’ım! Sana gerektiği şekilde kulluk ve ibadet edemedik. Allah’ım! Seni gerektiği şekilde zikredemedik, özrümüzü kabul eyle.”
5. Şavtın Duası
“Allahüekber, Allahüekber, Allahüekber. Allah’ım! Sen en büyüksün, sana hamd ediyorum. Allah’ım! Senin zatının makamı çok yücedir. Sana gerektiği şekilde şükredemedik. Bizleri mazur gör. Allah’ım! Bize imanı sevdir, kalplerimizi iman ile süsle. Seni inkârı, sana isyanı ve günahları çirkin göstererek, bizi doğru yolda olanlardan eyle.”
“Allah’ım! Kullarını tekrar dirilttiğin Kıyamet Gününde beni azabından koru.”
“Allah’ım! Hidayetinle beni doğruya ulaştır, takva ile beni temizle, dünya ve ahirette bana mağfiret eyle.”
“Allah’ım! Bereketleri, rahmetleri, faziletleri ve rızıkları bize bol bol ikram eyle.”
“Allah’ım! Senden, hiç bitmeyen ve tükenmeyen nimetler istiyorum, ihsan eyle.”
“Allah’ım! Kalbimi, kulaklarımı, gözlerimi, dilimi, etrafımı, nefsimi ve her şeyimi nurunla güzel eyle.”
“Rabbim! Sinemi doğrulara karşı açık kıl ve işlerimde kolaylık lütfeyle.”
6. Şavtın Duası
“Allahüekber, Allahüekber, Allahüekber, Allah’ım! Sen en büyüksün, sana hamd ediyorum.”
“Allah’ım! Sen birsin ve senden başka ilâh yoktur ve sen zatında teksin. Vaat ettiğini yerine getiren, kuluna yardım eden, Hak düşmanlarını mağlûp eden, sensin.”
“Allah’ım! Mutlak olarak inanıyorum ki senden başka ilâh yoktur. Kâfirler istemese de bütün ihlâsımız ve inancımızla yalnızca sana kulluk ve ibadet ederiz.”
“Allah’ım! Senden hidayet, takva, iffet, maddî ve manevî zenginlik istiyorum.”
“Allah’ım! Bütün hayırlı sözlerle sana hamd ve sena ediyorum.
“Allah’ım! Rızanı ve Cennet’ini istiyor, öfkenden, Cehennem ateşinden ve ona yaklaştırıcı her türlü söz, davranış ve hareketten sana sığınıyorum.”
“Allah’ım! Senin iman nurunla doğruyu bulduk, lütfunla zengin olduk, senin nimetlerin, himayen, ikramın ve ihsanın ile hayat bulduk.”
“Allah’ım! Sen en evvelsin, senden önce varlık yok. Sen en sonsun, senden sonra varlık yok. Sen zatî sıfatların ile her yerdesin, sana gizli hiçbir şey yok.”
“Allah’ım! İflâs etmekten, tembellikten, kabir azabından ve zenginlikle imtihan olup hataya düşmekten sana sığmıyoruz. Allah’ım! Bizi cennetin ile mükâfatlandır.
7. Şavtın Duası
“Allahüekber, Allahüekber, Allahüekber. Allah’ım! Sana çok, çok hamd ederiz. Allah’ım! Bana imanı sevdir ve kalbimi iman ile süsle. Küfrü, isyanı ve günahları çirkin göstererek, beni doğru yolda olanlardan eyle.
“Allah’ım! Geleceğimizi hayırlı eyle, emellerimizi lütfunla gerçek eyle, senin rızana uygun olan gayretlerimizi kolay eyle, işlerimizi her türlü şartlarda güzel eyle.”
“Ey batmışları ve boğulmuşları kurtaran, bütün arzuları bilen ve gören, bütün şikâyetleri çözüme kavuşturan, ihsanı ezelî olan ve varlığı ebedî olan Allah’ım! Her hususta sana muhtacız ve sensiz hiçbir şeye gücümüz yetmez. Her varlığı sen rızıklandırırsm ve her şeyin dönüşü sanadır. Allah’ım! Bizim üzerimize yazdığın her türlü şerlerden ve sıkıntılardan sana sığmıyoruz.
“Allah’ım! Sıkıntılara düşmeden Müslüman olarak ruhumuzu al ve salih kullarına bizi de ilhak eyle.”
“Allah’ım! Kolaylaştır, zorlaştırma; her şeyimizin hayırlı olmasını nasip eyle.”
Sa’y Bitince Okunacak Dua
“Rabbimiz! İbadet ve taatlerimizi kabul eyle. Bizi bağışla, sıhhat ve afiyet ver. Sana hakkıyla itaat ve ibadet etmemiz için bize güç ve kuvvet ihsan eyle. Bizi senden başkasına muhtaç eyleme. Rabbimiz! Bizden razı olup, kâmil iman ve İslâm üzere dünya hayatımızı tamamlayarak sana dönmemizi nasip eyle. Allah’ım! Bana hayat boyu günahlardan uzak kalmam için yardım eyle. Dünyada ve ahirette faydasız, boş şeylerden de uzak kalmamı nasip eyle. Ey merhametlilerin en merhametlisi Allah’ım! İyi ve hayırlı şeyleri güzel göstererek, benden razı olacağın şekilde yapmamı nasip eyle.”
“Allah’ım! İhramımızı, niyetimizi, tavafımızı, sa’y’ımızı kabul eyle. Umremizi ve yaptığımız bütün dualarımızı makbul eyle. Niyetlerimizi halis eyle, amellerimizi salih eyle, günahlarımızı mağfur eyle, geçmişlerimize rahmet eyle, dünyamızı da ahiretimizi de güzel eyle, kabrimizi Cennet eyle, hesabımızı kolay eyle, cennetine bizleri de kabul eyle, oradaki makamımızı âli eyle, Resulüne komşu eyle, Cennet nimetlerinden bizleri de hissedar eyle.”
“Allah’ım! Bizlere bu güzel yerleri görmeyi ve bu ibadeti eda etmeyi nasip eyledin. Anne babamıza, aile efradımıza, gelecek nesillerimize, kardeşlerimize, akrabamıza ve milletimize, bütün Müslümanlara bu ibadeti eda etmeyi nasip eyle.
“Allah’ım! Bizleri, annemizi, babamızı, eşlerimizi, evlâtlarımızı, kardeşlerimizi, akrabamızı, bütün ülkemizi ve ehli islâmı her türlü kötülüklerden, belâlardan kazalardan, afetlerden, şerlerden, hasetlerden, nazarlardan koru ve muhafaza eyle.”
“Allah’ım! Umremizi, Hz. İbrahim’in (Aieyhisseiam) Hz. Muhammed (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)ve salih kullarının umrelerine ilhak eyle. Geçmişteki günahlarımızı affeyle, bundan sonraki hayatımızı senin razı olacağın şekilde
geçirmemizi nasip eyle. Cennetinde bizleri de cemalin ile müşerref eyle.”
“Âmin. Velhamdülillâhi Rabbi’l-Âlemin.”
Sa’ym bitiminden sonra iki önemli durum vardır.
1- İfrad ve Kıran Haccı yapanlar, ihramdan çıkmazlar. İfrad Haccı yapanın, yapmış olduğu bu sa’y, ziyaret tavafının sa’y’ı; Hacc-ı Kıran yapanın sa’y’ı da Umre’nin sa’y’ı olmuş olur. Hacc-ı Kıran yapanın ihramı devam ettiği için, bir Kudüm tavafı yapar, ardından da farz tavafın sa’y’ını yaparsa, Bayram günlerinde yapacağı farz tavafdan sonra sa’y yapmaz.
2- Temettü Haccı yapanlar ise, bu sa’y ile Umre’yi ta¬mamlamış olurlar. Traş olarak ihramdan çıkar ve tamamen helal duruma geçmiş olur.