1. Fidye nedir?
Fidye; oruç tutmaya gücü yetmeyen düşkün ve yaşlı kimseler ile iyileşme ümidi olmayan hastaların, Ramazan ayının her günü için verdikleri sadakadır. Bu sadakanın yani fidyenin tutarı fitre kadardır. Bu fidyeler, Ramazan ayının başında verileceği gibi, sonunda da verilebilir. Fidye vermeyi gerektiren özür daha sonra ortadan kalkar ve kişi oruç tutmaya gücü yeter hale gelirse artık tutamadığı oruçlarını kaza eder ve vermiş olduğu fidyeler ise hayır hanesine yazılan sadaka olur.
Fidye vermeye mali gücü olmayanlar, vermek zorunda delildirler. Allah’tan bağışlanmalarını dilerler.
Şafiî Mezhebine göre; süt emziren kadının, tutamadığı oruçları kaza etmesi gerektiği gibi, ayrıca her gün için oruç fidyesi de vermesi gerekir. Şafiî Mezhebine göre, oruç borcu olduğu halde vefat eden kimsenin oruç fidyesi, bıraktığı malının tamamından verilebileceği gibi, bunun için kendisinin özel vasiyette bulunmuş olması şart değildir.
2. Hangi oruçlar için fidye verilir?
Tutulmayan oruçlardan dolayı fidye verilmesi Ramazan-ı Şerif orucu ile bunun kazasına ve nezir oruçlarına mahsustur, yemin ve kati keffaretleri için lazım gelen oruçları tutmaktan aciz kalan kimsenin daha hayatta iken fidye vermesi caiz değildir.Fakat bunun için vasiyet etmesi caizdir.
3. Kaza ve Keffaret oruçları ne demektir?
Kaza orucu: Bozulan farz ve vacip oruçlar yerine gününe gün olarak oruç tutmaktır.
Keffaret orucu: Kasten bozulan Ramazan ayı orucunun yerine, cezaî olarak iki kamerî ay veya altmış gün peş peşe oruç tutmaktır. Buna bir de bozduğu oruç eklenir, toplam altmış bir gün eder. Yaşlı veya hasta olup keffaret orucu tutmaya gücü
yetmeyenler, keffaret olarak altmış fakiri sabah ve akşam yedirip doyurur veya yemek parasını fakirin eline verir. Her gün için bir fitre miktarı verir. Fitre miktarı parayı ayrı ayrı altmış fakire verebileceği gibi, hergün bir fitre miktarı olmak üzere altmış günde aynı fakire verebilir.