1.Zebh ve nahr ne demektir?
Zebh (boğazlama): Hayvanın boğazına bıçak vurup usulü dairesinde damarlarını kesmek demektir. Bu davar ve sığırlara uygulanan kesme şeklidir.
Nahr ise; bir hayvanın boynuna, göğsü üzerinden bıçak vurarak boğaz damarlarını kesmek demektir. Bu deveye uygulanan kesme şeklidir. Boğazlanması gereken hayvanlar, nahr yapılsa; nahr edilmesi gerekenler de boğazlansa, kesilmesi gereken damarlar kesildiği için, bunların eti helal olur. Fakat böyle yapılması mekruhtur. Çünkü sünnet olan, devede nahr; diğerlerinde ise zebihtir (boğazlamaktır).
2. Hayvan kesmenin şartları nelerdir?
Hayvan kesmenin bazı şartları vardır. Bunlar:
1. Akıllı olmak. Deli ve sarhoşun kestiği hayvanın eti yenmez. Çocuk ise; aklı başında birisi olur, boğazlama usulünü bilir ve buna gücü yeterse kestiği yenir.
Bu özelliklerde değil ise, çocuğun kestiği hayvanın eti de yenmez.
2. Boğazlayanm Müslüman veya kitabî olması. Müşrik, münkir ve mürtedin kestiği hayvanın eti yenmez. Bir Hristiyanın yalnız İsa aleyhisselam adına söylerse veya Allah ismi ile İsa (as) ’m ismini birlikte söylerse yine kestiği yenmez.
3. Hayvanı Allah’ın isimlerinden birini zikrederek kesmek.
Bu durumda ismin yalnız olması ile isimle sıfatının birlikte olması müsavidir.
Meselâ: Aliahu Ekber; Allahu A’zam, Allahurahmân, Allahurrahîm ve benzeri gibi.
Veya isim ve sıfat birlikte olmayabilir. Allah, Rahîm veya Rahman ve başkaları gibi.
Bunun gibi: “Lâilâhe illallah, elhamdülillah veya sübhanellah” derse onun kestiği hayvanın eti yenir. Besmelenin Arapça olması da şart değildir, diğer lisanlarla da olabilir.
4. Besmele çekmenin şartlarından birisi de tesmiyenin hayvanı kesen şahıs tarafından söylenmesidir. Şayet bir başkası besmeleyi okur, fakat hayvanı kesen susarsa onun kestiği helal olmaz.
5. Tesmiyenin kesilecek hayvana karşı olması şarttır. Bir kimse, besmeleyi, yapacağı işe başlamayı murat ederek zikreder ve hayvanı keserse yine kestiği helal olmaz.
Yine bunun gibi, “Elhamdülillah” dediği halde, onunla tesmiyeyi murat etmeyip, Allah’a şükretmeyi murat eylese yine kestiği yenmez. Yine; tehlil, tekbir veya teşbih getirse ve onunla hayvanı kesmeye dair, besmeleyi murat eylemese kestiği helal olmaz.
6. Allahu Teâlâ’nm ismini ihlas ve ta’zim ile söylemek şarttır. Kullanılan ifade dua şeklinde de olmamalıdır. Mesela; “Allahümmağfîrlî=Allah’ım beni bağışla” gibi dua ifadesi olmamalıdır.
7. Tesmiye, kesim anında söylenmelidir. Onu kesimden çok önce söylemek caiz olmaz.
8. Besmeleyi hangi hayvan için söylemişse, o hayvan kesilmeli. Bir kimse, bir hayvanı kesmek niyetiyle besmeleyi okur, sonra da o hayvandan başkasını keserse ve önceki besmele ikisi için de caizdir zannederse, işte o zaman, o kimsenin kestiği yenmez. Muhakkak her ikisi için de ayrı ayrı besmele çekmesi gerekir.
9. Boğazlama sırasında ehli hayvanın sağ (canlı) olması da şarttır. Hayati belirtisi ister az ister çok olsun müsavidir.