Gece Yapılan Virdler
Gece virdleri üçtür:
BİRİNCİ VİRD: Akşam namazından yatsı namazına kadardır.
Bu iki namaz arasını ibadetle geçirmenin fazileti büyüktür. Kur’âni Kerîm’de bildirilen, «Vücudlarım yataklarından ayırıp, Rablerinin azabından korkarak ve rahmetini çok İsteyerek duâ ederler» bunun hakkındadır. Yatsı namazının farzını kılıncaya kadar namaz kılmalıdır. Büyükler bunu, oruç tutup bu vakti yemekle geçirmekten daha üstün tuttular.
İKİNCİ VİRD: Uykudur. Her ne kadar uyku ibadetten sayılmazsa da, sünnete ve edeblere uygun yatılırsa ibadetlerden olur. Bunda sünnet, yüzünü kıbleye çevirip sağ elini yanağının altına koyarak, mezardaki ölü gibi yatmaktır. Zira uyku, ölümün kardeşidir. Uykudan sonra kalkmak, haşr gibidir. Uyku zamanında kendisinden alman ruh geri verilmeyebilir. O hâlde âhirete hazır olarak yatmalıdır. Abdestli yatmalı, tevbe etmeli ve uyanınca günah işlemeyeceğine niyet etmelidir. Yastığının altında yazılı olarak va siyetnâmesini bulundurmalıdır. Kendini uyumaya zorlamamalıdır. Fazla uyumak için yumuşak elbise giymemelidir. Çünkü uyku, ömrün işsiz geçen zamanıdır. Gece ve gündüz sekiz saatten fazla uyu mamalıdır. Bu da yirmi dört saatin üçte biridir. Böyle uyuyan bir kimse altmış sene yaşarsa yirmi senesi uykuda boş geçmiştir. Bundan daha fazla boşa ömür harcamamalıdır. Suyu ve misvağı yanında olmalıdır. Gece Yapılan Virdler Çünkü gece namazına veya sabah e^ken kalkabilir. Geceyi ibadetle geçirmeye, yahut seher vakti kalkmaya niyet etmelidir. Böyle niyet ederse, uyanmasa bile sevaba kavuşur. Yan tarafı üzerine yatınca, «Yâ Rabbi! Senin ismin ile yanım üzerine yatıyorum, isminie kalkacağım», demelidir. Sonra Âyetc’Ikürsî, Âmene’r rasııiii. Kul eîizü’ler ve Tebâreke sûrelerini okumalıdır. Uykuya dalarken abdestli ve zikir üzerine olmalıdır. Böyle yapan bir kimsenin ruhu Arş’a götürülür, uyanıncaya kadar namaz kılanlardan sayılır.
ÜÇÜNCÜ VİRD: Teheccüddür. Bu, gece yansında kalkıp kılınan gece namazıdır. Çünkü gecenin sonuna doğru kılınan iki rekât namaz, diğer vakitlerdeki çok namazlardan üstündür. Bu vakitte kalb, dünya meşgalesinden uzak olup, saftır. Aynı zamanda rahmet kapıları da açık olur. Geceyi ibadetle geçirmek hakkında ha disi şerifler çoktur. Bunları İhya kitabımızda bildirdik. Gece ve gündüz vakitlerinin her birinde yapılacak işler anlaşıldı. Anlatmadığımız zaman kalmadı. Bir gün bir gece böyle yapınca, ölünceye kadar her gün böyle geçirmelidir. Eğer böyle yapmak zor gelirse, uzun emellere kapılmayıp, kendi kendine, «Bugün bunu yapayım, belki gece ölürüm, bu gece bunu yapayım, belki yarın ölürüm», demelidir. Her gün böyle yapmalıdır. Devam etmekten sıkılırsa, bilmiş olsun ki, kendisi yolcudur, asıl vatanı âhirettir. Yolda, gurbet sıkıntıları çok olur. Fakat, bu yolculuk çabuk geçip, asıl vatanında rahata kavuşacağını düşünerek teselli bulmalıdır, ömrün, âhiretteki ebedi hayata nisbetle ne kadar oduğu meydandadır. Bir kimse, on sene rahat etmek için bir sene sıkıntı çekse kimse buna şaşmaz. Gece Yapılan Virdler O hâlde, bir kimse yüz bin sene ve hattâ sonsuz bir rahatlık için yüz sene sıkıntı çekse ne için şaşılsın.
Kimyâyı Saadet kitabının birinci rüknü tamam oldu. Bundan sonra ikinci rükün gelecek. O da muamelât rüknüdür.