Yemek Yemeden Önceki Edebler
1 — Elini ve ağzını yıkamaktır. Çünkü âhiret azığı niyeti ile yemek yemek ibadet olur. Elini ve ağzını yıkamak abdest almaya benzer. Aynı zamanda el ve ağız daha temiz olur. Yemekten önce elini yıkayan kimse hakkında hadısi şerifte, «Fakirlikten emin olur», buyuruldu.
2 — Yemeği yerde örtünün üzerine koyup, yüksek şey üzerine koymamalıdır. Çünkü Peygamber Efendimiz (sallâllahü aleyhi ve sellem) böyle yapmıştır. Bu örtüye sofra denir. Masa ve tahtadan yapılana sofra demek yanlıştır. Sofra, seferi hatırlatır. Dünya seferi de âhiret seferini hatırlatır. Aynı zamanda yerde yemekte daha çok mütevazilik vardır. Ama, tahta sofra üzerinde yenilirse caizdir. Çünkü bunun hakkında yasak yoktur. Fakat geçmiş büyüklerin âdeti yerde yaygı üstünde yemekti. Peygamber Efendimiz (sal Jâllahü aleyhi ve sellem) böyle yemiştir.
3 — İyi oturmalıdır. Sağ dizini dikip sol baldırının üzerine oturmalı, bir yere dayanarak yememelidir. Peygamber Efendimiz (sallâllahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: «Ben dayanarak yemem. Çünkü ben kulum, kul gibi oturur ve yerim» 0). Yemek Yemeden Önceki Edebler
4 — Şehvet için değil, ibadet için kuvvetlenmeye niyetle yemek yemelidir. İbrahim bin Şeybân der ki: «Seksen senedir, şehvet niyeti ile bir şey yemiş değilim». Böyle niyet etmenin en doğru işareti, az yemeye gayret etmektir. Çünkü çok yemek; ibadet etmekten alıkoyar. Hususan Peygamber Efendimiz (sallâllahü aleyhi ve sellem) buyurur: «İnsanın belini doğrultan birkaç lokma yetişir» (2). Bununla yetinmezse, midesinin üçte birini yemeğe, üçte birini suya ve üçte birini de havaya ayırmalıdır.
5 — Acıkmayınca yememelidir. En güzel sünnetlerden biri de, acıkmayınca yememektir. Çünkü acıkmadan yemek mezmûm ve mekruhtur. Acıktığı zaman yeyip, elini çektiği zaman doymamış olan kimse hekim yüzü görmez.
6 — Getirilen yemeğe kanaat edip, güzel yemekler için tekellüf etmemeli, zahmet çekmemelidir. Çünkü mü’minin yemekten maksadı, lezzet almak değil, ibadet için kuvvet almaktır. Yemeği aziz tutmak ve ona hürmet etmek sünnettir. Yemek Yemeden Önceki Edebler Çünkü insanı ayakta durduran odur. Yemeğe hürmet demek, yemek için beklemek olmamasıdır. Hattâ yemekte namaz bile düşünülmez. Yâni yemek hazır olunca, namaz vakti de geçmiyorsa, önce yemek yenir sonra namaz kılınır.
7 — Bir kimse gelip kendisiyle yemeyince, yemeğe başlanmamalıdır. Çünkü yalnız yemek iyi değildir. Yemeğe uzanan el ne kadar çok olursa, bereketi de o kadar çok olur. Hazreti Enes (ra dıyallahü anh) buyuruyor: Peygamber Efendimiz (sallâllahü aleyhi ve sellem) hiçbir zaman yalnız yemek yemezdi.