– Bir kimse kâfir olduğu söylenen bir köle satın alsa, fakat köle Müslüman çıksa, müşterinin muhayyerlik hakkı vardır. Bu, ittifakla böyledir. Durum bunun zıddı olsa Hanefî dışındaki mezheplerce muhayyerlik yoktur. Hanefî’ye göre ise muhayyerlik vardır. – Bir kimse dul olmak üzere bir cariye alsa, cariye bakire çıktığı takdirde müşterinin muhayyerliği yoktur. – Bir kimse aldığı… Read More »
– Satıcı parayı aldıktan sonra malda bir kusur meydana gelirse, bundan dolayı müşterinin muhayyerlik hakkı yoktur. Bu Hanefi ve Şafiî mezheplerincedir. Malikî mezhebine göre köle satımında üç güne kadar muhayyerlik vardır. Ancak cüzam, alaca illeti ve delilik kusurlarından dolayı satıcı bir yıl muhayyerlik tamsa, müşteriye bu hak vardır. – İki ortağın aldığı malda bir kusur… Read More »
– Kusur sebebiyle malı geri vermek Ebu Hanife’ye ve Ahmed b. Hanbel’e göre geniş zamanlıdır. Malik ve Şafiî’ye göre hemen yapılır. – Satıcı müşteriye “Mal sende kalsın, kusurdan kaynaklanan eksikliğin bedelini al” dese, müşteri malı elinde tutmaya mecbur edilmediği gibi, bu kabil bir anlaşma sözünü müşteri söylese satıcı kusurdan doğan eksikliğin bedelini ödemeye mecbur edilmez.… Read More »
– Meyveyi (ağacında) görünür hale geldikten sonra satmak Hanefî dışındaki mezheplerce her halde caizdir. Hanefî’ye göre meyvayı ağaçta bırakmak üzere (meyva ağaçta kalacak şartıyla) ağaç satışı caiz değildir. Ancak bahçeyi “bahçede ne varsa” ifadesiyle satma durumunda, meyve de bahçede olan şey kabilinden bahçeye tabi olarak caiz labilir. Bir başka bahçedeki tabi olma yoluyla satılamaz. Bu… Read More »
– Bir para bozdurma işleminde (sarf işlemi) paranın bir miktarını alıp (tamamını alıp vermeden) ayrılırlarsa yapılan işlem batıl olur. Ebu Hanife’ye göre alınan kısımda işlem sahih, alınmayan kısmında batıl olur.- Eti yenen hayvanın etini kendi cinsinden bir başka hayvanın eti karşılığında satmak caiz değildir. Ebu Hanife’ye göre bu caizdir.
– Faiz haram olan maddelerde birbiriyle satışı sırasında iki maddeden biri tarafında başka cinsten ilave olarak değeri; değiştirici bir şey bulunması caiz değildir. Aynı cinsten iki tür arasında da değeri değiştirici bir şeyle satılması caiz değildir. Bir müdd miktarı acve hurması ve bir dirhem karşılğında iki müdd miktarı acve hurması satışı gibi. Sağlam bir dinarın… Read More »
– Altın, gümüş ve yenilip içilen şeylerin dışında hiçbir şeyde faiz yönünden bir haramlık sözkonusu değildir. Ki, faiz hususundaki haramlık peşin alıp verirken veya ödemede erteleme yapıldığından dolayı alınan fazlalık ve malı teslimden önce ayrılmaktır. Ebu Hanife: “Yalnız aynı cinsten olmak ertelemeden dolayı fazla almayı haram kılar” demiştir. Malik: “Bir hayvan karşılığında iki hayvan, aynı… Read More »
– Bir satışta, satışı caiz olan bir şey ile caiz olmayan bir şey birleşmiş ise -köle ile hürün, kendi kölesi ile başkasının kölesinin, ölü eti!*) ile usulune uygun boğazlanmış etin birlikte satılması gibi- Şafiî’ nin iki kavli olup, bunların birincisi ve makbul olanı satışı caiz olanda hükmün sahih olup, caiz olmayanda batıl olmasıdır. Bu aynı… Read More »
– Erkek hayvanın dölünün parası haramdır. Erkek hayvanı dişiye aşırmanın ücreti de Malikî mezhebi dışındaki mezheplerce haramdır. Malikî’ye göre erkek hayvanı dişiye aşmak üzere bir müddet kiralamak suretiyle karşılığında bedel almanın caiz olduğu rivayeti vardır. – Ana ile çocuğu (her ikisi de köle olup satmak suretiyle) birbirinden, çocuk mümeyyiz oluncaya kadar ayırmak haramdır. Şayet satış… Read More »
– Satıcı “Sana şu arsadan on zira’ını sattım” diyerek toplamı yüz zira’ olan yeri satsa, satış on zira’lık kısım için sahih olur. Ancak bu sahih oluş yüz zira’ın her tarafına şamil bir satış şeklinde olur. Ebu Hanife’ye göre sahih olmaz. – Satıcı bir buğday yığınından on ölçek satıp, sattığı buğdayı ölçse ve müşteri malı teslim… Read More »