İddetin Çeşitleri ve Müddetleri

By | 27 Nisan 2015

iddetin-cesitleri-ve-muddetleri   İddet, bazı hallerde tabii ve biyolojik olaylara, bazı durumlarda ise belli bir müddetin geçmesine bağlanmıştır.
a. Ay hali ve temizliğe bağlı iddet:
İddet beklemesi gereken kadın hamile değilse ve hayız görebiliyorsa, bunun iddeti Hanefi mezhebine göre üç hayızdır.
“Boşanan kadınlar, kendi kendilerini üç hayız bekletirler ve Allah’ın rahimlerinde yarattığını gizlemeleri kendilerine helâl olmaz. Allah’a ve ahiret gününe imanları varsa gizlemesinler.” (Bakara, 2/228)
b. Küçük olduğu için hayız görmeyen veya yaşlandığı için hayızdan kesilen kadınların iddeti, üç kamerî aydır.
“Hayızdan kesilmiş olan kadınlarınızın iddetlerinin süresini soruyorsanız, bilin ki onların iddeti üç aydır. (Henüz) hayız görmeyenlerin iddeti de üç aydır” (Talâk, 65/4)
Ayrılık, ayın içinde olmuşsa, 90 gün beklenmesi gerekir.
Kocalan vefat eden ve kendileri de hamile olmayan kadınların iddeti, 4 ay 10 gündür.
“İçinizden vefat edip de  kahrında kadın bırakanların hanımları, kendilerini dört ay on gün bekletirler.” (Bakara, 2/234)
Kamerî yıl hesabıyla 15 ile 55 yaş arasında olup da hiç hayız görmemiş olan veya bir müddet hayız gördükten sonra hayızdan kesilmiş olan kadınların iddeti hususunda görüş ayrılıkları vardır. Fakat müctehidlerin çoğunluğu, bu gibi kadınları, küçük ve yaşlıların tabi olduğu 3 aylık müddete dahil etmemişler ve bunların 55 yaşına kadar beklemeleri gerektiğini, bu müddet içinde kocalarının da nafaka ile yükümlü olduğunu ileri sürmüşlerdir. Bu içtihadın, gerek uzun yıllar iddet bekleyecek kadın ve gerekse yıllarca ona nafaka ödeyecek koca için ne kadar güç okluğu açıktır. İmam Malik, âyetteki ‘hayız görmeyenler’ (Talâk Sûresi 65/4) ifadesinin, bu gibi kadınları da içine aldığını düşünmüş, bunlara mahsus 3 aylık müddete, hamile olma ihtimaline binaen 9 ay daha ekleyerek söz konusu kadınların iddetinin 12 ay olduğu içtihadında bulunmuştur.
Doğuma bağlı iddet:
Hamile olan kadınların iddeti doğum ile sona ermiş olur. (Talâk Sûresi 65/4)