– Ölmüş kimse adına vekil yoluyla haccetmek farz olan hacda ittifakla caizdir. Ebu Hanife ve Ahmed b. Hanbel’e göre nafile hacda caizdir. Nafile hac hususunda Şafiî’den iki rivayet olup bunların en sahihi caiz olmamasıdır.
– Kendisi farz olan haccını yapmamış kimsenin başkası adına hacca gitmesi söz konusu olamaz. Kendi adına farz olan haccı eda edilmemiş halde iken başkası adına hacın kimsenin yaptığı hac kendisinin farz haccı yerine geçer. Ahmed b. Hanbel’in mezhebinde meşhur olan budur. Ahmed b. Hanbel’den bu durumdaki kimsenin ihramının ne kendisi ne de vekili olduğu kimse adına gerçekleşmediği rivayeti de vardır.
Ebu Hanife ve Malik’e göre mekruh olmakla birlikte bu caizdir.
– Farz haccı dururken nafile olarak haccetmek Şafiî ve Hanbelî mezhebince caiz değildir. Nafile olarak haccetmek üzere ihrama giren kimsenin ihramı farz hac ihramına dönüşür. Hanefî ve Malik’i mezheplerine göre farz borcunu ödemeden nafile haccetmek caizdir. Bu kimsenin ihramı niyet ettiği gibi gerçekleşir. Malikî alimlerinden Kadı Abdulvehhab diyor ki: “Bana göre bu caiz değildir. Zira hac bize göre mezhebimizde gecikme söz konusu olmadan (fevrî olarak) farz olur. Son anına kalan namaza göre nasıl o da vakitte ancak o vaktin namazı kılınabilirse bunda da ancak farz hac yapılabilir.”