Çocuk İçin Biyografiler, Hatıralar ve Tarihi Olaylar
Yine konuş etkinlikleri içerisinde; biyografiler, hatıralar, seyahatnameler ve tarihi olaylar önemli yere sahiptirler. Çocukların şahsiyetlerini geliştirme, örnek şahsiyet sunma, cesaretli ve atılgan olmalannı sağlama ve birçok müspet tutum ve davranış sahibi haline gelmelerinde, bu tür sözlü edebiyat türlerinin yerinin önemli olduğu kanaatindeyiz. Çocukların her yaşta kahramanlara ilgi duymaları ve büyüklere karşı hayranlıklarının oluşu bu edebi türlerden yararlanmayı gerekli kılmaktadır diyebiliriz.
Özellikle çocukların ileri ki hayatlarında kendilerine rehber edinecekleri şahsiyetlerin biyografilerini, hatıralarını ve seyahatlerini anlatarak önlerine bir model konulabilir. Yine milletimizi ve düşünce yapımızı çok yakından ilgilendiren tarihi olaylar kısaca aktarılarak çocukların milli ve dini kimliklerinin oluşmasına katkı sağlanabilir. Mesela, başta Hz. Peygamber (s.a.v.) olmak üzere birçok peygamberin hayatı, sahabenin hayatı, Fatih Sultan Mehmet, Battal Gazi vb. şahsiyetlerin hayatlarıyla, Bedir Savaşı, Uhud Savaşı, Mekke’nin Fethi, Malazgirt Zaferi,
İstanbul’un Fethi, Kurtuluş Savaşı vb. tarihi olaylar çocukların anlayabileceği dil ve üslûpla onlara anlatılarak, bu hedefin gerçekleşmesine çalışılabilir. Bunun faydasını ve etkisini 4 yaşında ki bir çocukta müşahede ettik.
Hoca hanım ayakta hararetle Uhud Savaşım anlatıyordu. .. “Peygamberimiz tepeye okçular yerleştirdi ve onlara hiçbir şekilde oradan inmemelerini emretti. Müşrikler geri kaçmaya başladı. Müslümanlar savaşı kazandık sevinciyle kaçanların bıraktığı mallara doğru koşmaya başladı. Bir gurup müşrik tepenin arkasından saldırmaya başladı…” Muhammed Emin kendinden emin bir şekilde;
– Hocam! Okçular inmedi değil mi? İnmedi değil mi? Diye heyecanla inmemelerini temenni ederek sanki sakın inmeyin! Diye yalvarıyordu.
– Hoca hanım yaşlı gözlerle ona bakarak, indiler anlamında başını salladı ve
– Ne yazık kı indiler. “Müşrikler peygamberimize yaklaştı ve hatta mübarek dişini şehit ettiler ” deyince Muhammed Emin ayağafırladı ve haykırarak
– Yâ Rasûlallah! Beni okçular tepesine koyarsan asla aşağıya inmeyeceğim, inmeyeceğim diye bağırıyordu…
Yukandaki örnekte olduğu gibi çeşitli biyografiler, hatıralar ve tarihi olaylar gerek ailede gerekse anaokulunda çocuklara anlatılarak hem İslam tarihinden haberdar olmaları, hem de model alacakları şahsiyetleri tanımaları sağlanabilir. Yapılacak bu tür sözlü öğretim etkinliklerinin, çocuğun şahsiyet kazanmasına, sosyal ve duygusal açıdan olumlu tavır geliştirmesine katkı sağlayacağı da söylenebilir. Ancak bütün bu anlatımlarda çocuğa özgü bir üslup ve yöntemin kullanılması gereği hiç bir zaman unutulmamalıdır.
[1] Demiray, a.g.e., s. 439.
[2] Krş. Demiray, a.g.e.,s. 441 vd.