Sosyal hayâtta çoğumuzun çok da önemsemediği fakat hem sağlık açı- I kından hem dinî açıdan tuvalet âdabının çok büyük önemi vardır. Küçük yaşta çocuklarımıza tuvalet adabım öğretmeli ve bu kurallara uymalarını sağlamalıyız. Çocukların küçük yaşta bu eğitimi almaları, daha kolay olur.
İslam dini temizliğe çok büyük bir önem vermiştir. Onun için Hz. Peygamber (s.a.s.) bir hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: “Temizlik, îmânın yarısıdır.”
Müşriklerden birisi, Selman-ı Farisî’ne (r.a.) gelerek: “Peygamber’imiz her şeyi, hatta tuvalette oturup nasıl temizleneceğinizi de mi öğretiyor?” deyince, Selman-ı Farisi (r.a.) şöyle cevap vermiştir;
“Evet, büyük ve küçük abdest bozarken kıbleye karşı dönmeyi, sağ el ile taharetlenmeyi, üçten az taşla, tezek veya kemikle istinca yapmayı bize yasakladı.”
Yollara ve insanların oturacağı yerlere abdest bozmamak gerekir. Bu hususta, Muaz b. Cebel (r.a.) Rasûlullah’ın (s.a.s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “Şu üç laneti gerektirecek yere, büyük abdestini yapmaktan sakının: Su almaya gelinen yerlere, yol ortalarına ve gölgeliklere.”
Hz. Ebû Hüreyre’nin (r.a.) naklettiğine göre, Rasûlullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: “Kim abdest alman ve içilen bir su kenarına def-i hacet yaparsa, Allah’ın, meleklerin ve bütün insanların laneti onun üzerinedir.”
Tuvalete sol ayakla girilmeli, sağ ayakla çıkılmalıdır.
Tuvalete girerken:
“Allahım! Erkek ve dişi cinlerden sana sığınırım” denilmeli;
Çıkarken de:
“Allah’ım! Senin affını dilerim. Benden sıkıntı ve eziyeti gideren, baııu afiyet veren Allah’a hamdolsun” denilmelidir.
Def-i hacetten sonra temizlik yaparken sol eli kullanmak gerekir.
Abdest bozarken kıbleye dönülmemelidir. Rasûlullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: “Sizden biri büyük veya küçük abdeste çıktığında ön voy» arkasını kıbleye dönmesin.”
Tuvalette konuşulmamalıdır. Ebû Saîd el-Hudrî (r.a.) Hz. Peygamberin şöyle buyurduğunu nakletmektedir: “İki kişi avret yerleri açık ve birbıt ieriyle konuşarak tuvalete çıkmasın. Zira Allah buna gücenir.”
Tuvalette sidiğin sıçramasından sakınmalıdır. Zira bundan sakınmamak kabir azabına sebeptir. İbn Abbas (r.a.) Rasûlullah’ın şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: “Kabir azabının çoğu sidiktendir. Sidikten sakının.”
Açık arazilerde yerdeki deliklere küçük abdest yapmaktan sakınmalıdır. Hz. Peygamber, “Yerdeki delikler cinlerin meskenleridir” buyurarak buraya küçük su dökmeyi yasaklamıştır.
Tuvalette büyük veya küçük abdestten sonra temizlenirken su kullanmalıdır. Hz. Peygamber (s.a.s.) Kuba’lıların temizlik için su kullanmalarım övmüştür. En güzel temizlik şekli su ile yapılanıdır. Tuvalet kâğıdıyla yapılan temizlik hiçbir zaman su ile yapılan temizliğin yerini tutamaz. Şayet su bulunamazsa, açık arazide bulunuluyorsa o vakit taşla temizlenmek gerekir. Taharet için taş kullanıldığında tek sayıda kullanılmaladır.