Ebu Hureyre (radıyallâhu anh)’dan rivâyet edildiğine göre Rasulullah (sallalâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır:
“Bir kimseye, ilimsiz olarak fetva verilirse bu fetva ile amel etmenin günahı, o fetvayı veren kimsenin üzerine olur. Kim de kendisine danışan din kardeşine bir iş hususunda gerçek olmadığını bildiği halde bir şeyi tavsiye ederse tavsiyede bulunduğu din kardeşine ihanet etmiş olur.”
Bu hadis, fetva mevkisinde oturup halka fetva veren ilim adamlarının titiz davranmalarını, bir hataya düşmemek için azamî derecede gayret sarf etmelerini istemekte ve yanlış fetva yüzünden halkın hatalı yola düşmesinin bütün sorumluluğunun fetva verene ait olduğunu bildirmektedir. Tabii ictihad mertebesine ermiş olan müctehidin ictihad dolayısı ile işleyebileceği hata bunun şümulüne girmez. Fakat ictihad şartlarına haiz olmadığı halde kendisine ictihad süsünü verip yanlış fetva verenler veya müctehid fıkıhçıların fetvalarını iyice tetkik etmeden onlar namına yanlış bilgi verenler veya onların bırakmış oldukları fıkıh kitaplarından fetva çıkarmak verilmiş olan fetvayı öğrenmek için ilmi kudrete haiz olmadan cahilane fetva verenlerin hepsi bu hadisin şümulüne girerler.
Fetva vermek mevkiindeki şahsın yetersizliğini ve yanlış fetva verebileceğini bile bile müracaat eden kişinin, ehliyetsiz olduğunu bildiği adamın fetvası ile amel edemiyeceği ve amel etmesi halinde sorumluluk altında kalacağı gayet tabiidir. Aslında fertlerin ve toplumların böyle cahillere başvurmak ve onları fetva mevkinde saymakla günaha girmiş oldukları bu hadisten anlaşılmaktadır.
– ‘Doğrusu Allah, ilmi insanlardan çekip çıkarmaz. Fakat ilmi, alimleri almakla kaldırır. Nihayet hiçbir alim bırakmadığı zaman insanlar bir takım cahilleri başkanlar edinirler. Onlara soru sorulur. Onlar da ilimsiz oldukları halde fetva verirler. Bu suretle hem saparlar ve hem de saptırırlar’ buyururken işittim.”