– Mezhep imamları zekât vermenin ancak niyetle sahih olacağı hususunda icma eylemişlerdir. Evzaî’ye göre zekât vermek niyete muhtaç değildir. Niyetin zekâtı vermeden önceleri yapılmasının caiz olup olmadığı hususunda ihtilaf edilmiştir.
Ebu Hanife’ye göre ya zekât vermek için malı ayırırken veya zekâtı verirken niyet etmek mutlaka lazımdır.
Malik ve Şafiî de zekâtı vermenin sahih olmasının niyetin, zekâtı verirken yapılmaya muhtaç olduğunu söylemişlerdir. Ahmed b. Hanbel’e göre böyle olması müstehaptır. Niyet zekâtı vermeden biraz önce olursa caizdir. Niyet ile zekât vermenin arası uzun olursa caiz olmaz. Namaz ve hac ile niyetin arası uzun olduğunda caiz olmadığı gibi.
– Kendisine zekât farz olan kimse onu vermeye gücü yeter hale gelince zekât vermeyi geciktirmesi caiz olmaz. Geciktirdiği takdirde malı telef olursa onu tazmin eder, öder.
Ebu Hanife’ye göre telef olma durumunda zekâtı ödemesi gerekmez.
Ahmed b. Hanbel’e göre, ödemenin mümkün olup olmaması vacip olmada da tazmin etmede de şart değildir. Malın üzerinden bir yıl geçti miydi zekât, mal sahibinin zimmetinde kesinleşir. Ödeme imkanı olsun-olmasın, durum aynıdır, değişmez.