– Bir kimsenin bir şahısta alacağı veya emaneten verilmiş bir eşyası olsa, bu şahsa birisi gelerek “Şendeki borcun veya eşyanın sahibi onu almaya beni vekil etti” dese, borçlu kimse de onu tasdik etse, fakat vekilin vekil olduğuna dair belgesi olmasa o kimse vekile borcunu veya emanet eşyayı vermeye mecbur edilir mi?
(Malikî alimlerinden) Kadı Abdulvehhab şöyle diyor:“Mezhebimizde bu hususta bir nas bilmiyorum. Bize göre o adam (elindekini veya borcunu) vekile teslime mecbur edilemez.” Şafiî ve Ahmed b. Hanbel de böyle demişlerdir. Ebu Hanife’ye iki talebesine göre borcunu teslime mecburdur. Eşyaya gelince: Muhammed’e göre borç gibi onu da teslime mecburdur.
– Vekalet konusundaki delil hasım taraf olmadan dinlenir (kabul edilir) mi?
Ebu Hanife’ye göre hasım bulunmadan dinlenmez.
Diğer üç imama göre dinlenir, dikkate alınır.
– Kısasla ilgili hukuku elde etmek üzere verilen vekalet Malikî ve Şafiî mezheplerine ve Hanbelî’deki iki rivayetten makbul olanına göre (hasıl taraf olmadan da) sahihtir. Hanefî’deise (hasım taraf) bulunmazsa sahih değildir.
– Vekilin, kendisini vekil tayin eden kimseye satın aldığı malı kendisinden satın almasında ihtilaf edilmiştir:
Ebu Hanife ve Şafiî’ye göre bu hiçbir suretle caiz değildir. Malik’e göre vekil kendi malını vekil olduğu kimseye alıverebilir. Bu malı ilave bir bedel ödeyerek geriye kendisine de alabilir.
Ahmed b. Hanbel’den bu hususta iki rivayet olup, makbul olanı hiçbir surette caiz olmamasıdır.
– Baliğ olma dönemi yaklaşmış aklı eren çocuğu vekil tayin etme hususunda ihtilaf vardır:
Hanefî veHanbelî mezhebine göre sahihtir. (Malikî alimlerinden) Kadı Abdulvehhab diyor ki: “Malik’ten bu hususta bir nas bilmiyorum Şu kadar ki bu durumdaki çocuğun vekil tayini sahihtir.” Şafiî’ye göre sahih değildir.
– Husumet (dava etme) de vekil olan kimse (mal veya para) teslim almada vekil değildir. Sadece Ebu Hanife’ye göre teslim almada da vekildir.