Dört Mezhebe Göre Satılması Caiz Olan ve Olmayan Şeyler – 6

By | 9 Ağustos 2015

dort-mezhebe-gore-satilmasi-caiz-olan-ve-olmayan-seyler-6– Bir kimsenin teslim etmeye gücü yetmediği şeyi satması caiz değildir. Havada kuş, denizde balık, kaçmış (firar etmiş) köle gibi. Bunda ittifak vardır. İbn-i Ömer’den kaçmış köleyi satmayı caiz gördüğü rivayet edilmiştir.

Ömer b. Abdulaziz ve İbn-i Ebi Leyla’dan, her ne kadar elde edilmesinde çok masraf varsa da büyük bir su birikintisindeki balığı satmayı caiz gördükleri rivayet edilmiştir.

– Belirsiz bir şeyi satmak caiz değildir. Köleler arasından bir köle, giysiler arasından bir giysiyi satmak gibi. Bu Hanefî dışındaki mezheplere göredir. Hanefî’ye göre “Üç köleden birini sattım “Üç giysiden birini sattım” gibi belirsiz satışlar caizdir. Üçten fazlası arasından birini satmak caiz değildir.

– Alıcı ve satıcının yanında bulunmayan ve tarif edilmeyen malın satışı salih değildir. Bu Malikî’ye ve Şafiî’nin tercih edilen görüşüne göredir. Hanefî’ye göre bu satış sahihtir.Ancak müşteri için malı gördüğünde tercihini yapmak üzere muhayyerlik hakkı doğar. Şu kadar ki Hanefî alimleri arasında böyle bir satışta malın cinsi ve çeşidi söylenmişse -sana yerimdekini sattım demek gibi- durum ihtilaflıdır.
Ahmed b. Hanbel’den bu hususta iki kavil olup bunların en meşhuru sahih olmaktır.