Dört Mezhebe Göre Rehin (İpotek) – 8

By | 22 Haziran 2015

dort-mezhebe-gore-rehin-ipotek-8– Bir alış verişte müşteri satıcıya bir rehin ortaya koyma veya garanti gösterme şartını ileri sürse, fakat ne rehini, ne de garantiyi belirlese Malikî mezhebine göre alışveriş caizdir. Müşterinin de satıcının rehini değerinde bir rehin ve borcu miktarında güvenilir bir garanti göstermesi, getirmesi lazımdır.

Hanefî ve Şafiî mezheplerine göre ise satış ve rehin işlemleri (belirsizlikten dolayı) batıldır.

Müzenî diyor ki: “Bence bu hatadır. Belirsizlikten dolayı rehin fasid ise de satış caizdir. Satıcı dilerse rehinsiz olarak satışı kabul, dilerse (rehin ve garanti konusunda) belgenin batıl oluşundan dolayı satışı fesh etme muhayerliğine sahiptir.”

– Rehin verenle rehin alan, rehin verilen borcun miktarında anlaşmazlığa düşseler; rehin veren:“500 dirhem karşılığı rehin verdim” Rehin alan ise:“ 1000 dirham karşılığı rehin aldım” dese, rehin verilen şeyin değeri de 500 den fazla veya 1000 dirhem olsa, Malikî mezhebine göre yeminiyle birlikte rehin alanın sözü kabul edilir. Yemin ettiği vakit -rehnin değeri de bin dirhem ise- rehin veren 1000 dirhem verip rehnini almakla, rehni (1000 dirhem karşılığında) bırakmak arasında serbesttir. Rehin malın değeri 600 dirhem ise rehin alan, rehnin kıymeti üzerine yemin eder, rehni veren de hem rehni hem de 600 dirhemi verir ve malda başkası tarafından hak iddia edilmeyeceğine dair yemin eder. Rehin malın üzerindeki (400 dirhemlik kısım) rehinsiz kalır. Ebu Hanife, Şafiî ve Ahmed b. Hanbel’e göre söz rehin verenindir. Aynı zamanda yemin eder. Yemin edince üzerine yemin ettiği miktarı rehin alana öder ve rehin bıraktığı malını alır.