Çocuklarınıza İmam Eş’ari’den Bahsedin

By | 16 Nisan 2015

cocuklariniza-imam-esariden-bahsedin     İmam Eş’arî, İmam Şafiî’nin öğrencileri zincirinde bulunmaktadır. Asıl adı Ali b. İsmail olan İmam Eş’arî 260/873 yılında Basra’da doğdu. 324/ 935 yılında Bağdat’ta vefat etti. Ünlü sahabî Ebû Musa el-Eş’ari’nin soyundandır.

İmam Eş’arî, Mutezile mezhebinin Ehl-i Sünnete saldırılarım yoğunlaştırdığı bir çevrede yetişti. Kendisi de Mutezilî bilgin Ebû Ali Cübbaî’nin öğrencisi ve üvey oğluydu. Ancak 40 yaşında iken Mutezile mezhebinden ayrıldığını açıkladı ve Ahmed b. Hanbel’in yolunu tutan “Hadis ehli” zümresine katıldı. Daha sonra, ayrıldığı Mutezile’nin metodunu kullanarak onlara karşı Ehl-i Sünnet’in zaferi için çetin bir mücadele verdi.
İmam Eş’arî’nin Ehl-i Sünnet’e tabi olmasının sebebi, Hz. Peygamber’i (s.a.s.) üç defa rüyasında görüp Ehl-i Sünnet’in başarısı için çalışma emri almasıdır. Diğer bir sebep de, hocası Cübbaî ile arasında geçen “üç kardeş meselesi”ne ait tartışmadır.

İmam Eş’arî 200’e yakın eser yazdı. “Makalâtu’l-islâmiyyîn”, “el-İbane”, “el-Luma1“, “Risale fi İhtihsani’l- Havz fi’l-Kelâm” ve “Risale ilâ Ehli’s-Sağîr” adlı kitapları bize kadar ulaşmıştır. Üzerinde durduğu önemli esaslar özetle şunlardır:

İman, marifet ve kalple tasdiktir. Büyük günah işleyen îmândan çıkmaz, fakat fasık olur.

İmam Eş’arî, Allah’ın varlığına delil olarak insanın yaradılışım gösterir. Allah, yarattıklarına benzemez. Eğer benzediği kabul edilirse, onun hükmü yarattıklarının hükmü gibi olur. Bu da Allah hakkında düşünülemez. İmam Eş’arî de Allah’ın birliğine, İmam Maturîdî gibi âlemin nizamının bozulmadan işleyişini gösterir. Allah cisim değildir. Kemal sıfatları vardır. Ahirette müminlere cemalini gösterecektir.
Allah’ın melek aracılığı ile vahiy gönderdiği kişilere nebi, yeni bir şeriatla gönderilen nebilere de Rasûl denir. Nübüvvet ve risalet, kemal mertebesinde Hz. Muhammed’de (s.a.s.) bulunmaktadır.

Peygamberin şefaati haktır. Peygamberlerin mucizesi, velilerin kerameti vardır. İnsanı ve fiillerini yaratan Allah’tır. Kesb, insanın iradî fiillerine verilen isimdir. Kesb, fiil olma yönünden insana, yaratma yönünden Allah’a aittir.

Ölümden sonra dirilme ve ahiret hayâtı haktır. Mutezile inkâr etse de, kabir hayâtı vardır. Dört halifenin imameti gerçektir. Bütün Sahabe-i Kiram hak üzeredir. Aralarında anlaşmazlık gibi görülen olaylar kendi ictihadları sonucudur. Fıkıh’ta Şafiî ve Malikî mezhebine bağlı olanlarla az sayıda Hanbelî, Eş’arî’yi itikatta imam olarak kabul etmişlerdir.