Çocuklara Konuşarak Öğretmek
Özellikle çocuk eğitiminde belli bir oranda kullanılması gerekli olan bir eğitim metodudur. Çünkü çocuğun hem diğer etkinlik türlerine yönlendirilmesinde hem de dil gelişiminin sağlanmasında sözlü öğretimi kullanma zarureti kendini göstermektedir. Aynca insanların birbirleriyle anlaşmalarının başlıca aracı konuşmalarıdır. Eğitim ve öğretimde kullanılan metotlar olan; isticvap (soru-cevap), kıssa anlatımı, örneklendirme, ikna etme, tartışma, takrir vb. hep sözlü öğretim etkinlikleri içerisinde yer alırlar.
Çocuğun bütün gelişim alanlarına belli bir oranda katkı sağlamanın yanında; düzgün konuşabilmesini ve kendini ifade edebilmesini temin ederek dil gelişiminin önü açılabilir. Ayrıca yine sözlü öğretim etkinlikleri (şiir, hikaye masal vb. edebi türlerin dinletilmesi ve ezberden okutulması) vasıtasıyla iman ve ibadetle ilgili konulan aktarma, Hz. Peygamber (s.a.v.)’in hayatını anlatma, İslam önderlerinin hayat hikayelerini aktarma, helal ve haram kavramlarını öğretme imkanı elde edilebilir. Çocuklara Kur’an’dan kısa sûre ve ayetleri ezberden okutmayı ve dua etmelerini sağlamayı da sözlü öğretim etkinlikleri içerisinde değerlendirebiliriz.
Okul öncesi eğitimde etkin bir sözlü öğretimden bahsedebilmek için önce, çocukları etkisi altında tutan ana-babalan ve hocaların güzel konuşan, diksiyonları düzgün, zengin bir dil örneği verebilen kişiler olmaya gayret edip, sürekli kendilerini yenileyen kişiler olması gerekmektedir (5). Daha sonra ise sözlü öğretimde çocuklara yönelik olarak kaleme alınmış şiir, hikaye, masal vb. çocuk edebiyatı türlerinden yararlanılabilir. Şimdi söz konusu hedeflere hangi sözlü öğretim etkinlikleriyle nasıl varabileceğimizi belirtmeye çalışalım.
- Şiirler, bilmeceler, ninniler, tekerlemeler
- Masallar, hikayeler
- Biyografiler, hatıralar, seyahatnameler, tarihi olaylar
- Soru-Cevap
- Atasözleri, ayet ve hadis anlamlan, dua