Akrabalar Arasında Kim Mahremdir?

By | 29 Ocak 2015

akrabalar-arasinda-kim-mahremdirMahrem: Haram olan, yani bir kadının evlenmesi dinen caiz olmayan erkek akrabaları demektir. Nâmahrem: Haram olmayan, yani bir kadının evlenmesinde dinen bir mahzur olmayan erkek demektir.

Cenâb-ı Hak, Kur’ân-ı Kerimde şöyle buyurmaktadır: “Size şu kadınları nikahlamak haram kılındı: Anneleriniz, kızlarınız, kız kardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, erkek kardeşlerinizin kızları, kız kardeşlerinizin kızları, sizi emzirmiş olan süt anneleriniz, süt kardeşleriniz, hanımlarınızın anneleri, aranızdan zifaf geçmiş olan kadınlarınızdan doğan üvey kızlarınız.

“Eğer zifaf geçmemişse onların kızlarını nikâhlamakta size günah yoktur. Öz oğullarınızın hanımlarını nikâhlamanız ve iki kız kardeşi birden nikâhınız altına almanız da size haram kılındı. Ancak geçmiş olan müstesnâdır. Muhakkak ki Allah çok bağışlayıcı, çok merhamet edicidir.”

Âyet-i kerimede kan bağı, süt ve evlilik yönünden mahrem olanlar sayılmaktadır. Kan bağı dolayısıyla mahrem sayılan ve ebedî olarak bir mahremlik meydana getirenler şöyle sınıflandırılır:

1. Analar: Kişinin kendi anası, anasının anası, babasının anası ve bunların yukarı doğru yükselen analarıdır.

2. Kızlar: Kişinin kendi kızları, oğlunun ve kızının kızları, yani bütün torunları.

3. Kız kardeşler: Gerek ana baba bir; gerekse yalnız ana ve yalnız iraba bir kız kardeşler.

4. Halalar: Bunlar da kişinin babalarının ve dedelerinin kız kardeşleri.
5. Teyzeler: Kişinin anasının ve ninelerinin büyük ve küçük kız kardeşleri.

6. Erkek kardeş kızları: Bunlar da kişinin gerek ana baba bir; gerekse yalnız ana veya yalnız baba bir olan erkek kardeşin kızları, ne kadar aşağı inerse insin bütün yeğenleri.

7. Kız kardeş kızları: Kişinin gerek ana baba bir; gerekse yalnız ana ve yalnız baba bir olan kız kardeşin kızları, ne kadar aşağı inerse insin bütün yeğenleri.

Bu yakın akrabalar arasında nikâhın haram oluşunun bir hikmeti, devamlı birbiriyle dayanışma ve yardımlaşma içinde bulunan kimselerin aralarındaki birliğin ve sevginin zedelenmemesidir.

Ayrıca, aile hayatında eşler arasında zaman zaman tartışma ve anlaşmazlıklar çıkabilir.

Eğer bu sayılanlardan birisiyle nikâh câiz olsaydı, kişinin bunlara olan saygı ve şefkati azalacak, samimiyeti ve sevgisi eksilecekti.

Sütten dolayı, yani emişme ile de ebedî bir mahremiyet söz konusudur. Peygamber Efendimiz (a.s.m.), “Nesep birliğinden haram olanlar sütten dolayı da haram olur” buyurarak bu meseleye ışık tutmuştur.

Böylece, süt ana ile süt babanın akrabası süt evlâdın da akrabasıdır. Emziren ananın kendi oğul ve kızları, emzirdiği çocuğun süt kardeşleri olur.

Fakat bu çocuğun emzirilmeyen diğer kardeşleri o kadınla ve onun çocuklarıyla evlenebilirler.

Kişinin süt dolayısıyla da kendisine mahrem olan kadınlar vardır. Bunlarla olan münasebeti, diğer mahremleri ile olan münasebeti gibidir.

Sütanne, çocuğun hayatına ve bünyesinin gelişmesine hizmet ettiğinden her zaman saygıya lâyıktır. Bundan dolayı emişme ile ebedî bir mahremiyet meydana gelmiş olur.

Evlilik dolayısıyla meydana gelen mahremiyet ile kişi hanımının annesi, üvey kızı, oğlunun hanımı (gelini) ile ebedî olarak evlenemez.

Hanımı hayatta iken de hanımının kız kardeşi (baldızı) ve bunun kızı, hanımının halası, teyzesi ile evlenemez. Bunlarla arasında geçici olarak bir mahremiyet vardır.

Amca, hala, dayı ve teyze kızları arasında bir yakınlık varsa da kişinin mahremi değildir.