Abdestin geçmiş ümmetlerde nasıl olduğunu bilmiyoruz. Bildiğimiz bir şey varsa, o da İslâmiyet kadar temizliğe önem veren başka bir dinin olmadığı, İslâmiyet’in, maddî-manevî temizliğe çok önem verdiğidir. Bu cümleden olarak Allahu Teâlâ, kulun en önemli ibadeti olan namazdan önce abdesti emretmiştir: “Ey iman edenler! Namaza kalkmak istediğinizde, yüzlerinizi ve dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın. Başlarınızı meshedip, topuklarınızla birlikte ayaklarınızı da yıkayın. Cünüb iseniz tastamam yıkanın, boy abdesti alın. Eğer hasta veya yolcu iseniz veya tuvaletten gelmişseniz, yahut kadınlarla münasebette bulunmuş olup da su bulamazsanız temiz toprakla teyemmüm edin, manen arınma niyeti ile ondan yüzlerinize ve ellerinize meshedin…” (Maide, 5/6) ayetiyle abdesti ve guslü Müslümanlara teşri kılmış; namazın terkine sebep olacak bir halde kalmayı haram saymış ve su bulunamadığı takdirde toprakla teyemmüm yapılmasını istemiştir.
Abdest deyip geçmemeliyiz, haddizatında o büyük bir manadır. Belki bizim için ülfet olmuş olabilir, onun parlaklığını göremiyor olabiliriz; ama biraz, abdest alıp namaz kılanların dışına çıkıp, deryanın dışındaki mahiler gibi deryaya dışarıdan baksak onun kadir ve kıymetini daha iyi anlar ve kavrarız. Soğuk kış şartları altında, buz gibi sularla abdest alan insanların hali tüyler ürpertir. Bunun nasıl bir mana taşıdığını ifade etmek çok zordur.
Evet, abdest sadece müminlere has bir keyfiyettir. Müslüman’dan başka soğuk-sıcak demeden abdest alan başka kimse de yoktur.